Në shtet ka qëndrime të kundërta të subjekteve politike nëse përkatësia etnike duhet të qëndrojë në letërnjoftimet e reja apo jo. Për disa kjo nevojitet, për të tjerët, megjithatë nuk ekziston një gjë e tillë në praktikën botërore.
Ndërsa presidenti i shtetit Stevo Pendarovski nuk pajtohet që përkatësia etnike të qëndrojë në letërnjoftime sepse thotë kjo nuk është në asnjë demokraci në botë, kryeministri Zoran Zaev konsideron se është logjike ndonjëherë të kenë qëndrime të kundërta me presidentin për disa çështje edhe pse besojnë në vlera të njëjta.
“Nuk ka asnjë shtet demokratik në botë në të cilin ka përkatësi etnike ose religjioze. Nuk e kam problem, nuk mendoj se nëse ky ligj miratohet me një dispozitë të tillë do të shkatërrojë shtetin, as që do të ketë pasoja negative. Personalisht nuk jam dakord, por nëse ata votojnë në një formë të tillë, unë do të nënshkruaj dekretin, edhe pse nuk jam dakord që detajet të jenë në letërnjoftimet”, thotë Pendarovski.
Sipas Zaevit, mirë që presidenti do ta nënshkruajë dekretin nëse shumica vendos dhe e miraton ligjin.
“Ndonjëherë ne që besojmë në të njëjtat vlera për disa aspekte jemi të ndryshëm dhe kjo është shumë logjike. Sidoqoftë, presidenti është i pari në vend, kjo për mua vlen të përmendet, normalisht në takimin e parë ne do të diskutojmë argumentet. Sidoqoftë, kjo doli nga një proces serioz kur ndodhën ndryshimet kushtetuese”, tha Zaevi.
Përkujtoi se partia politike Besa e ka dhënë dhe e ka argumentuar propozimin ligjor në vitin 2019 kur u miratuan ndryshimet kushtetuese dhe se kjo është çështje e një fjale të dhënë brenda koalicionit qeverisës.
“Besa e kërkoi atë, pastaj ata dhanë argumentet e tyre, pastaj publikisht dhe si Qeveri e atëhershme ne njoftuam se kjo është e pranueshme, natyrisht ne u konsultuam dhe është në frymën e Marrëveshjes së Prespës. Karta e identitetit është një dokument identifikimi dhe në një shoqëri multietnike, kur komunitetet më të vogla etnike janë me zë të lartë, ne nuk duhet të heshtim. Komuniteti më i madh nuk është i humbur, maqedonasit, asgjë, maqedonasit do të regjistrohen, shqiptarë, të gjithë do të regjistrohen”, tha Zaev.
Theksoi se argumentet u shqyrtuan nga shërbimet profesionale, të kontrolluara përmes Marrëveshjes së Prespës
“Me rëndësi është që të respektohet plotësisht shtetësia, aty ku qëndron maqedonas/qytetarë të Republikës së Maqedonisë së Veriut. Identiteti etnik i maqedonasve konfirmohet nga Marrëveshja e Prespës, ashtu si edhe gjuha maqedonase dhe nuk ka absolutisht asnjë kërcënim për ndonjë interes”, tha Zaev.
Lidhur me propozimin për shënimin e kombësisë në letërnjoftimet, Mickoski i bëri thirrje Zaevit, se nëse me të vërtetë e dëshiron atë, Qeveria duhet të paraqesë ligjin me flamur evropian në Kuvend.
“Nëse insistojmë që letërnjoftimet të tregojnë përkatësinë e kombësisë dhe që ajo të jetë në pasaporta, nëse Zaev dëshiron ta bëjë këtë, pse mos ta bëjmë tani dhe ta paraqesim ligjin në Kuvend me flamur evropian në mënyrë që unë të identifikohem veten si maqedonas. Pse nuk e bëri nëse vërtet ka një dëshirë të tillë, por përmes atyre të cilëve u dha logjistikë dhe ndihmë të llojit tjetër para zgjedhjeve për të vjedhur votat e VMRO-DPMNE-së, ata janë në shërbim të tij dhe me 100.000 – 200.000 amendamente ata janë duke bërë filibastering. Përndryshe, absolutisht po, ka vërejtje serioze nga ambasadori nga një vend fqinj”, tha Mickoski.
Partia Të Bashkuar për Maqedoni përmes një kumtese me shkrim informon se nuk e mbështet vendosjen e përcaktimit etnik në letërnjoftime dhe u bën apel propozuesve ta rishqyrtojnë këtë propozim dhe të bëhet analizë e mirë për pasojat të cilat mund të ndodhin.
Greqia, megjithatë, pret respektim të vazhdueshëm të Marrëveshjes së Prespës dhe nuk dëshiron të komentojë çfarë thotë opozita maqedonase.
“Shpresojmë dhe presim respektim të vazhdueshëm të asaj që është paraparë në Marrëveshjen e Prespës, diçka që është një nga pikat, kriteret të cilat kanë të bëjnë me procesin e anëtarësimit të Maqedonisë së Veriut në BE, tha dje zëdhënësi i Ministrisë së Punëve të Jashtme të Greqisë, Aleksandros Papajoanu
I pyetur për kërkesën e VMRO-DPMNE-së që në letërnjoftimet të mos përfshihet mbiemri “e veriut”, Papajoanu theksoi se nuk dëshiron të komentojë “se çka thotë opozita në Maqedoninë e Veriut”.
“Ajo që dëshiroj ta them është ajo të cilën e tha edhe Dendias kur ishte këtu Osmani. Gjithsesi shpresojmë dhe presim respektim të vazhdueshëm të asaj që është paraparë me Marrëveshjen e Prespës, diçka që është një nga pikat, kriteret i cili ka të bëjë me procesin e anëtarësimit të Maqedonisë së Veriut dhe në fillim të bisedimeve me BE-në. Nuk do të dëshiroja të komentoj atë që e thotë VMRO në rastin konkret”, tha zëdhënësi i MPJ-së greke.