Sistemi elektronik për koordinim në planifikimin, implementimin, monitorimin dhe vlerësimin e politikave për zhvillim rajonal të ekuilibruar – sirera.mk , i quajtur SiReRa sot zyrtarisht iu dorëzua menaxhmentit të Ministrisë së Vetëqeverisjes Lokale.
Isshtë një sistem i bazuar në IT për monitorimin e zbatimit të fondeve kombëtare për zhvillim rajonal të ekuilibruar që duhet të sigurojë informacion transparent dhe të strukturuar për të zvogëluar ndryshimet në nivelin e zhvillimit midis komunave urbane dhe rurale, si dhe midis Qytetit të Shkupit dhe të vendit. Sistemi mbledh, përdor dhe arkivon të gjitha të dhënat dhe informacionet që lidhen me planifikimin, zbatimin, monitorimin dhe vlerësimin e politikës së ekuilibruar të zhvillimit rajonal.
Siguron një bazë të dhënash të dokumentacionit përkatës për të gjitha projektet e zbatuara, në vazhdim dhe të planifikuara, si dhe monitorimin statistikor dhe rishikimet e nivelit të zhvillimit të rajoneve dhe informacionin për lidhjen e programeve me burimet e tyre të financimit. Ka sistemuar të dhëna për të gjitha dokumentet e zhvillimit të planifikimit që kanë të bëjnë me zhvillimin rajonal në nivel kombëtar, rajonal dhe lokal dhe një bazë të dhënash me profesionistë të punësuar në organet e administratës shtetërore dhe lokale, si dhe një bazë të dhënash për ekspertët e jashtëm dhe bashkëpunëtorët e ekspertëve. Ai gjithashtu përmban një matricë financiare për të siguruar ekuilibrin në shpërndarjen e fondeve duke lidhur programet e zhvillimit në ministri dhe agjenci me burimet e duhura të financimit.
Sistemi sirera.mk do të jetë i disponueshëm publikisht në maqedonisht, shqip dhe anglisht dhe në çdo kohë do të jetë e mundur të shihen të dhënat për tendencën për zhvillim rajonal dhe nëse kriteret dhe shpërndarja e parave sipas nivelit të zhvillimit të respektohen rajonet e planifikimit. Wasshtë zhvilluar në kuadër të projektit Zhvillimi Rajonal i Balancuar Gjithëpërfshirës i Qëndrueshëm (CE Ra) në një vlerë totale prej pesë milion franga zvicerane, nga të cilat 3.3 milion janë nga Qeveria Zvicerane dhe pjesa tjetër nga buxheti i shtetit.
Zëvendëskryeministri për Çështjet Ekonomike Fatmir Bytyqi vuri në dukje se implementimi i projektit Zhvillimi i Balancuar i Qëndrueshëm dhe Gjithëpërfshirës Rajonal filloi në vitin 2018 dhe falënderoi Ambasadën Zvicerane dhe Agjencinë Zvicerane për Zhvillim dhe Bashkëpunim për bashkëpunimin në implementimin e tij.
-Sot kemi në fund një mjet të shkëlqyeshëm për monitorimin e politikës për zhvillim rajonal të ekuilibruar, dhe ky është sistemi sirera.mk . Funksioni i këtij mjeti modern është të ndihmojë Qeverinë, por edhe ministritë, agjencitë, drejtoritë dhe institucionet e tjera shtetërore në procesin e zbatimit të suksesshëm të Ligjit të ri për Zhvillimin e Balancuar Rajonal dhe arritjen e investimeve prej një përqind të PBB-së në zhvillimin e ekuilibruar rajonal si kontribut për zhvillimin e komunave dhe rajoneve, tha Bytyqi në fjalën e tij përshëndetëse.
Ai theksoi se sistemi ofron një pasqyrë të saktë të të gjitha investimeve që dalin nga buxheti kombëtar dhe janë investuar në nivel rajonal dhe siguron koordinim të lehtë dhe në kohë të të gjitha institucioneve qeveritare që sipas programeve dhe buxheteve të tyre planifikojnë të investojnë fonde nga buxheti i shtetit.
-Ky sistem rrit transparencën dhe llogaridhënien e institucioneve, përmirëson komunikimin midis tyre dhe rrit efikasitetin dhe kapacitetin e politikave dhe programeve. Isshtë krijuar për të lejuar lundrimin e lehtë përmes një vëllimi të madh të llojeve të ndryshme të të dhënave siç janë projektet në vazhdim dhe të zbatuara, legjislacioni, dokumentet kombëtare dhe evropiane të planifikimit, programet qeveritare për zhvillim rajonal të ekuilibruar, panele kontrolli me të dhëna të ndara sipas komunave dhe rajoneve, harta e projektet, lista e institucioneve dhe një numër i të dhënave të tjera që kanë vlerë operacionale dhe praktike për të gjitha institucionet qeveritare dhe qytetarët, tha Bytyqi.
Ai theksoi se sistemi ka mundësi për zgjerim të mëtejshëm me të dhëna për projektet që zbatohen në nivelin lokal dhe financohen nga burime të tjera të financimit ose ruajtjes së projekteve të përfunduara dhe dokumentacionit të projektit për zbatimin e projektit në komuna dhe rajone. Mjeti, tha ai, plotësohet nga dhjetë vjet të dhëna historike për të parë trendin e rritjes në zhvillimin e ekuilibruar rajonal.
Ministri i Vetëqeverisjes Lokale Goran Milevski theksoi se të gjitha dokumentet e nevojshme për zhvillimin rajonal dhe lokal tashmë janë miratuar dhe janë implementuar me sukses në bashkëpunim me Ambasadën Zvicerane dhe UNDP.
– Këshilli i Zhvillimit Rajonal merr parasysh në të gjitha programet ku Qeveria jep para për të vëzhguar parimin e zhvillimit të rajoneve planifikuese, dmth. Paratë që do të ndahen në përqindje të ndryshme në rajone të ndryshme. Sistemi do të mundësojë që të bëhen analiza nëse një rajon është lënë pas dore në këtë periudhë apo jo, dhe nëse përcaktohet se është lënë pas dore, Ligji siguron një mundësi vitin e ardhshëm që rajoni të marrë më shumë fonde nga ministri, fonde dhe institucione të ndryshme dhe të koordinohet përmes Këshillit.tha Milevski.
Dixhitalizimi, theksoi ai, do të mundësojë marrjen e të dhënave të sakta mbi mënyrën e shpërndarjes së parave nga buxheti i shtetit dhe për të hequr thashethemet se në një bashki ose rajon nuk bëhet asnjë investim ose shteti nuk investon sa duhet.
Ai njoftoi se faza e dytë e projektit Zhvillimi rajonal i balancuar gjithëpërfshirës i qëndrueshëm (Si Re Ra) do të fillojë këtë vjeshtë me një investim shtesë prej rreth gjashtë milion franga zvicerane.
Ambasadori zviceran në vend Sibil Zutter Tejada theksoi se zhvillimi rajonal i ekuilibruar është thelbësor për të gjithë qytetarët dhe shtoi se është pothuajse e pamundur të zbatohet siç duhet pa të dhënat e nevojshme që duhet të kenë politikëbërësit, dhe në të njëjtën kohë do të thotë rritje e transparencës dhe koordinim më i madh ndërmjet institucionet.
– Qeveria njohu rëndësinë e të pasurit një sistem të tillë IT dhe ndihmoi në zhvillimin e tij. Dixhitalizimi është një përparësi e re kryesore në Programin e Bashkëpunimit nga viti 2021 deri në vitin 2024 midis dy vendeve tona për të arritur një zhvillim të ekuilibruar rajonal. “Dixhitalizimi do të mundësojë institucione më transparente demokratike dhe do të zvogëlojë barrierat burokratike dhe korrupsionin, si dhe do të sigurojë një standard të denjë të jetesës për të gjithë qytetarët në vend,” tha Zuter Tejada.
