Forumi qytetar i CIVILit për pjesëmarrje në krijimin e politikave të Qeverisë u bën thirrje të gjithë anëtarëve dhe mbështetësve, bashkëpunuesve, të gjithë qytetareve dhe qytetarëve, ti ndajnë pritjet, propozimet dhe kërkesat e tyre nga Qeveria.
Pyetja e sotme e #ForumitQytetarCIVIL: Tregoni mendimin tuaj dhe vërejtjet dhe rekomandimet për masat për mbrojtje nga virusi korona. Çfarë është mire, çfarë jo, dhe si duhet vepruar? , është me qëllim që qytetaret dhe qytetarët të marrin pjesë në krijimin e masave, siç kanë të drejtë të marrin pjesë në krijimin e politikave dhe praktikave në tërësi.
Forumi qytetar filloi në muajin gusht para formimit të Qeverisë së re, ndërsa pyetjet kanë të bëjnë me pritjet e qytetare/ëve nga programi I ri, cilat janë prioritetet që duhet të jenë në fokusin e politikave të Qeverisë, si të realizohen, duke pasur parasysh pandeminë me Kovid-19. Forumi qytetar vazhdoi me panel diskutimin në temën “Nacionalizëm”, si dhe me përkujtimin e edhe një pyetjeje të rëndësishme – viktimat e regjimit, për të cilët CIVILi kërkoi drejtësi për dëmet e shkaktuara nga regjimi i Nikolla Gruevskit.
Në adresat tona elektronike arritën shumë mesazhe me kërkesa të artikuluara për Qeverinë e ardhshme, të cilat u publikuan në platformën mediatike të CIVILit, dhe të cilat mund të ndahen në mënyrë tematike në disa kategori.
Ekonomi
“Fokusi kryesor i Qeverisë së sapoformuar të Republikës së Maqedonisë së Veriut duhet të jetë zhvillimi i ekonomisë dhe ngritja e standardit të jetesës së qytetarëve. Kjo kërkon një angazhim të fortë për të mbështetur ndërmarrjet vendase, veçanërisht ndërmarrjet e vogla dhe të mesme, të cilat do të investojnë dhe krijojnë vende pune, dhe klima e biznesit të jetë e lirë nga presionet politike dhe represioni. Për më tepër, vëmendje e veçantë duhet t’i kushtohet rritjes së punësimit në ekonomi, përmes masave aktive të punësimit që do të planifikohen të punësojnë një numër më të madh njerëzish në sektorin privat çdo vit.
Është obligim i Qeverisë të përpiqet të rrisë nivelin e pagave në ekonomi. “Rritja e pagave duhet të bëjë presion mbi produktivitetin në ekonomi për t’u rritur dhe në të njëjtën kohë për të siguruar mbrojtjen e të drejtave të punëtorëve,” porosit Marina Novakoska.
Aktivistja Vesna Cvetanovska i përcaktoi pritjet e saj ekonomike si thelbësore për rrugën e mëtejshme të vendit dhe për të fituar besimin në zgjedhjet e ardhshme parlamentare.
“Qytetarët besojnë se qeveria e re duhet të përqendrohet në krijimin e politikave ekonomike cilësore që do të kontribuojnë në krijimin e një jete më të mirë dhe më të mirë për të gjithë, me theks të veçantë në krijimin e vendeve të punës cilësore për të rinjtë. Në thelb, kërkesat e tyre janë të justifikuara, sepse është një nga postulatet themelore dhe përbërësit që ofrohen me hapjen e kapitujve evropianë, pra një ekonomi të qëndrueshme “, tha Cvetanovska.
Drejtësi sociale
“Ndaloni praktikën e kokëfortësisë dhe mos e pengoni njëri-tjetrin, veçanërisht kur bëhet fjalë për rregulloret në fushën e drejtësisë shoqërore, për të treguar përfundimisht pjekuri dhe unitet kur bëhet fjalë për politika të tilla. Sepse ne, qytetarët, votuam dhe meritojmë politikanë në legjislaturë që do të miratojnë ligje për të mirën e qytetarëve. Të miratohet menjëherë ligji i ri për marrëdhëniet e punës, i cili do të mbrojë të drejtat e punëtorëve ”, thotë aktivistja dhe bashkëpunëtorja e CIVILit, Simona Maneva Zhivkova.
Aktivisti Aleksandar Filipoviç beson se Qeveria duhet të përqendrohet në mbrojtjen sociale, Ligjin për vlerësimin e vulnerabilitetit, të drejtat dhe përfitimet dhe Ligjin për personat me status (fëmijët pa kujdes prindëror, punëtorët e falimentimit, personat e pastrehë, personat me aftësi të kufizuara ose disa aftësi të kufizuara, personat të cilat për shkak të situatës së krijuar rishtazi nuk lejohen të bëjnë një jetë normale, në rast të katastrofës natyrore, rast lufte, rast krize ekonomike në vend.
– Të formohet një komision që do të jetë transparent dhe i pakorruptuar sa i përket veprimit të kërkesave të pranuara nga kategoria e ndjeshme. Individë, familjarë, etj. Çdo përpjekje për të hedhur një send në një sirtar ose për ta mbuluar atë nga oficerët e zbatimit të ligjit dhe për të përcaktuar nëse është i dënueshëm me ligj dhe dënimi nuk duhet të jetë monetar por burgim për një periudhë që do të përcaktohet nga Prokuroria Publike sipas kritereve për shkallët e krimit bërë nga një person juridik… Për secilën procedurë që ka filluar dhe përfunduar, të tregojë arsyet për të dhe natyrisht të informojë përkohësisht palën për ndryshimet, me një përshkrim të hollësishëm dhe udhëzime të mëtejshme “, thotë Aleksandar Filipoviq.
Arsim
Arben Zeqiri, gazetar dhe bashkëpunëtor i CIVIL renditi arsimin dhe rininë si përparësitë kryesore të qeverisë.
Gjyqësori, drejtësia, respektimi i ligjit
“Nga Qeveria pres përmbushjen përfundimtare të premtimit, dmth” shtetin e së drejtës “në kuptimin e vërtetë të fjalës, i cili do të thuhej drejtësi jo selektive për të gjithë. Kjo do të thotë që unë pres që gjyqësori të ketë më në fund profesionistë të vërtetë, jo ithtarë partie. “Unë gjithashtu pres që premtimi të përmbushet se një veting më në fund do të kryhet në gjyqësor dhe do të kryhet një ekzaminim i origjinës së pasurisë së gjyqtarëve dhe prokurorëve, si dhe zyrtarëve në Ministrinë e Drejtësisë, Këshillin e Prokurorëve Publikë dhe Këshillin e Gjyqtarëve.” thotë aktivistja Marija Pupulieva.
Administrata publike
“Unë propozoj inkurajim dhe profesionalizim të administratës përmes zbatimit përfundimtar të rregullës: Punësimi përmes përzgjedhjes në bazë të cilësisë, në krahasim me një kartë partie, përkatësia politike është e drejta e çdo qytetari, jo një kusht për punësim, heqja e bilanceve etnike, punësimi në kushte të barabarta për të gjithë qytetar bazuar në kriteret e plotësuara.
Administrata shtetërore të bëhet një shërbim i zyrtarëve cilësorë për interesat e qytetarëve. “Promovim në shërbim me meritë, dhe jo kur kandidati do të jetë i pranueshëm në parti!”, janë kërkesat e qytetares Despina Vlaqeska.
Aktivistja Aneta Perkovska beson se më në fund Qeveria duhet të përqendrohet në një program të vërtetë kundër korrupsionit në sektorin publik.
“Ne jetojmë në një shoqëri digjitale dhe është shumë e lehtë të zbulohet nëse një nëpunës publik harxhon më shumë para sesa fiton. Udhëtimet jashtë vendit dhe ekskursionet në kryeqytetet botërore nuk mbulohen me pagë prej 30,000.00 denarë. Fokusi nuk duhet të jetë vetëm në nivelin më të lartë, por edhe në shumë më të ulta, siç janë zyrtarët që qytetarët takojnë çdo ditë, nuk mund të merret menjëherë një vendim nga Kadastra, dhe dikush mund të presë me vite “, shpjegon Perkovska.
Shoqëri e gjelbër
“Realizimi i Konceptit për zhvillimin e Kodrës së diellit ( Popova Shapkë) të jetë përparësia e parë dhe faza e parë e zhvillimit strategjik afatgjatë të masivit malor të Sharrit brenda rajonit të planifikimit të Pollogut. Bartës i realizimit të projektit zhvillimor duhet të jetë Qeveria përmes ministrive të linjës, Agjencia për Zhvillim Rajonal në bashkëpunim me rajonin e planifikimit të Pollogut dhe komunën e Tetovës ”, me një propozim dhe zgjidhje konkrete erdhi aktivisti civil dhe bashkëpunëtori i CIVIL-it Pero Naumovski.
Rritja e ndërgjegjësimit të përgjithshëm për adaptim dhe përgjigje në kohë dhe adekuate ndaj ndryshimeve klimatike është propozimi i aktivistes Violeta Dimovska.
“Çdo gjë duhet të fillojë me arsimimin që në moshë të vogël në mënyrë që të krijohen breza që në të ardhmen do të ishin të gatshëm të përballen me të gjitha sfidat e paraqitura nga një kohë e trazuar dhe e rrezikshme për njerëzimin,” vlerëson Dimovska.
“Zyrat e jashtme ose të gjelbra ku do të kishte kontakte aktive për të monitoruar qytetarët, për të dëgjuar mendimet e tyre, për të drejtuar dhe monitoruar sjelljen e individëve (monitorimin e zyrave), për të zvogëluar hendekun midis zonave urbane dhe rurale, për të inkurajuar një shoqëri të gjelbër (zvogëluar për përdorimin e automjeteve, inkurajimi për konsum të ushqimeve bimore, jetesa në natyrë, jetesa në zona rurale, shpërndarja e tepricave të njerëzve, mbrojtja e të drejtave të grave dhe fëmijëve, etj.), janë pjesë e propozimeve të aktivistes Biljana Atanasovska.
Nacionalizëm
CIVILi organizoi një seri panelesh diskutimi dhe ngjarje tjera në internet me titullin e përbashkët “Nacionalizmi” më 18 dhe 19 gusht. Profesosreshat universitare Mirjana Najçevska dhe Violeta Petrovska Beshka folën në panelin e parë. Diskutimi i dytë në panel vazhdoi me Filip Stojanovskin, nga Fondacioni Metamorfozis dhe Petrit Saracini, CIVIL. Aktivistët Jane Gjorgjioski dhe Arian Mehmeti gjithashtu folën në temën e nacionalizmit.
Aktivistët Fari Hyseni nga Forumi arsimor rinor, artistja dhe aktivistja qytetare Vlladanka Dimkovska dhe aktivisti i Horizon Civitas, Samet Shabani, folën për nacionalizmin dhe rininë.
Për këtë temë, si pjesë e Forumit qytetar, në një seri intervistash, Branimir Jovanoviq , Mersiha Smailloviq и dhe Ramush Muarem-Cirko gjithashtu shprehën pikëpamjet e tyre.
CIVILi i inkurajon qytetarët të dërgojnë propozimet e tyre në e-mail në adresën: [email protected] me shënimin # CivicForumCIVIL ose përmes mesazhit në faqen në Facebook të CIVILit.