Politika nuk duhet të largohet nga arsimi, madje është e nevojshme që politika të kujdeset për arsimin, tha ndër të tjera prof. dr. Mirjana Najçevska në panelin e CIVIL-it “Depolitizimi i shkollave”.
“Është shumë e vështirë për mua të flas për këtë çështje, ndoshta sepse ne kemi folur për një kohë të gjatë, dhe shumë herë në një mënyrë ose në një tjetër jemi përpjekur të ndryshojmë diçka, që ndonjëherë humbet energjia, humbet dëshira për të folur fare, lëre më të bëni diçka. Megjithatë, ka dy elemente që duhen marrë parasysh. Së pari, politika nuk mund të largohet nga arsimi, madje është e nevojshme që politika të kujdeset për arsimin. Arsimi duhet të jetë në krye të agjendës së politikave, një prioritet politikash. Nëse e heqim arsimin nga politika, domethënë nëse e heqim politikën nga arsimi, atëherë nuk kemi bërë asgjë.
Nevojitet një mënyrë e përshtatshme e trajtimit të arsimit nga politika. Kur bëhet fjalë për partizimin, ky është një problem krejtësisht i ndryshëm. Dikush mund ta partizojë arsimin vetëm nëse nuk e kupton arsimin, vetëm nëse nuk e kupton plotëkuptimin e edukimit. Partizimi do të thotë kur dikush është në pushtet, që mban frenat, dikush që është në procesin e vendimmarrjes, etj., definitivisht nuk e ka idenë se çfarë do të thotë arsim për komunitetin, zhvillimin e një komuniteti dhe zhvillimin e një shteti në përgjithësi. Nëse nisemi nga një shembull shumë elementar, një shembull që e përsërisim shumë herë, por është bërë një mantër e dukshme pa e kuptuar vërtet kuptimin e asaj që po themi. Ky është shembulli i Finlandës dhe arsimit në atë vend,” tha Najçevska.
Lidhur me modelin më të përshtatshëm të arsimit të vendosur në botë, Najçevska vuri në dukje shembullin e arsimit finlandez.
“Në vitin 1960, dikush në politikën finlandeze, në nivelin e vendimmarrjes politike, në nivelin e zhvillimeve politike, etj., ka arritur në përfundimin se zhvillimi i arsimit finlandez mund të ishte i përshtatshëm vetëm nëse i kushtohej vëmendje e duhur arsimit, dhe nëse ka ndryshime të tilla thelbësore dhe rrënjësore në arsim, të cilat do të çojnë në një zhvillim të tillë. Nga viti 1960 e deri më sot, Finlanda gjithmonë shton diçka, ndryshon diçka, e formëson atë, por koncepti bazë u vendos atëherë. Ajo thotë se ne kemi nevojë për vullnet politik, një zgjidhje politike, por në planin afatgjatë, diçka që do të vijë nga vetë komuniteti, diçka që do të pranohet nga të gjithë faktorët politikë, dhe që do të qëndrojë vit pas viti, pas një dekadë, në mënyrë që të mund të bëjë ndryshimin e duhur.
Ajo që bënë finlandezët është, së pari, ata vendosën se çfarë dhe si do të ndodhë me edukimin e mësuesve, pastaj ata vendosën se çfarë dhe si do të ndodhë me emërimin e stafit menaxherial që do të punojë brenda shkollave. Pastaj erdhi gjithçka që lidhet me programet, programet mësimore, përmbajtja, studentët. Sidoqoftë, ndryshimi i parë, ndryshimi themelor, filloi nga stafi drejtues i shkollave, dhe nga gjithçka që përfaqëson arsimin e mësuesve, arsimtarëve, të gjithë edukatorëve në arsimin fillor dhe të mesëm”.
“Nëse duam të flasim për ndonjë ndryshim, duhet të fillojmë nga aty. Është shumë interesante që shumë vende që janë në krye të procesit arsimor, kanë fakultete të veçanta për arsim. Mësuesit e fakulteteve të rregullta nuk arsimohen në fakultetet e zakonshëm, por atyre u kushtohet vëmendje e veçantë. Ndërtimi i një mësuesi, ndërtimi i një arsimtari, i një edukatori, është një proces i veçantë, është një profesion i veçantë, është diçka që investohet, në mënyrë që jo vetëm të arrihen njohuritë e duhura, por edhe aftësitë e duhura, pas së cilës ai person do të futet në procesin arsimor. Për personelin drejtues, jo çdo person mund të jetë menaxher në shkolla, por dikush që ka kaluar procesin arsimor, njerëz që i kanë shtuar asaj që lidhet me menaxhimin e organizatës. Sipas mendimit tim, këto janë dy elementët fillestarë nga të cilët duhet të fillojmë.
Së pari, ajo se politika nuk duhet të largohet nga arsimi, por ne duhet të kemi një politikë që është e gatshme të ketë kujdesin e duhur dhe afatgjatë për arsimin, dhe së dyti, që partizimi i arsimit, qoftë emërimi i drejtorëve, mësuesve apo çfarëdo gjë tjetër që lidhet me arsimin, do të thotë vetëm injorancë elementare në lidhje me kuptimin e arsimit,” tha Najçevska.
përpunimi i tekstit: Diana Tahiri
Kamera: Atanas Petrovski
Redaktimi: Arian Mehmeti
