XHABIR DERALLA
Bota mund të mësojë të paktën tre mësime të mëdha nga ribashkimi gjerman më 3 tetor 1990, e cila përkujtohet si Dita e Unitetit Gjerman. Ribashkimi gjerman u bë më pak se një vit pas rënies së Murit të Berlinit më 9 nëntor 1989. Ky proces shënoi gjithashtu rënien e totalitarizmit sovjetik në botë dhe fundin e “epokës së ndarjes” të shkaktuar nga Lufta e Ftohtë.
Dy Gjermanitë u ndanë nga kufijtë me tela me gjemba, Muri i Berlinit dhe ideologjitë ashpërsisht të kundërta që nxitën Luftën e Ftohtë për më shumë se katër dekada. Çizmet ruse kanë shtrembëruar fytyrën e Evropës dhe të pjesës më të madhe të Gjermanisë.
Gjermania Perëndimore dhe ajo Lindore ishin vërtetë dy shtete krejtësisht të ndryshme pas 45 vitesh ndarje. Ajo që bota mund të mësojë nga këto procese, është se një projekt historik i pajtimit dhe bashkimit kombëtar është i mundur vetëm nëse ka respekt dhe solidaritet reciprok. Këngët dhe bisedat në dehjet e bareve për ribashkim, nuk çojnë askund. Bashkimi real nënkupton edhe përmirësimin e jetës së njerëzve dhe kjo kërkon shumë punë e sakrifica, jo këngë e rrahje gjoksi.
E gjithë kjo nuk është pa vështirësi. Edhe pas 32 vitesh, dallimet në zhvillimin ekonomik midis pjesëve perëndimore dhe lindore të vendit janë ende të dukshme. Rusët thjesht e varfëruan dhe rraskapitën Gjermaninë Lindore aq shumë sa që edhe dekada më vonë dallimet në zhvillim nuk mund të kapërcehen. Vetëm në 20 vitet e para të ribashkimit, gjermanoperëndimorët investuan 1.3 trilionë euro në pjesën lindore të vendit. Deri më sot, subvencionet nga Perëndimi në Lindje arrijnë në mes 70 dhe 80 miliardë euro.
Eksodi masiv nga Lindja në Perëndim nga vitet 90 të shekullit të kaluar është ndalur në vitin 2013, pas të cilit shënohet madje trend i kundërt.
Kancelarja Angela Merkel, ose siç njihet – Mutti Angela, udhëhoqi vendin në gjysmën e dytë të periudhës pas bashkimit. Ajo do të mbahet mend për politikat e saj progresive dhe veçanërisht për karakterin unifikues të sundimit të saj. Ndonëse lidere e së djathtës, ajo bashkoi edhe partitë e së majtës në kabinetin e saj, duke ndërtuar unitetin kombëtar në të gjitha bazat.
Megjithatë, si kudo në botë, edhe në Gjermani ultra e djathta nuk mungon. Sidomos pjesa lindore (më e varfër) e vendit është e njohur për forcat politike gjithnjë e më të forta të krahut të djathtë, si Alternativa për Gjermaninë (Alternativa për Gjermaninë – AfD) orientimi i së cilës është i kundërt me politikat progresive dhe demokratike të Gjermanisë.
Mësimi i dytë i madh nga ribashkimi gjerman është vërtetë ka miqësi mes vendeve në botë. Asgjë nuk është e pamundur kur ke mbështetjen e miqve të sinqertë në mbarë vendin. Kështu ndodhi edhe me ribashkimin gjerman në vitin 1990.
Mësimi më i rëndësishëm për botën është se Gjermania, qytetaret dhe qytetarët e saj, kanë treguar se një sistem totalitar i egër dhe brutal si ai i Bashkimit Sovjetik mund të mposhtet pa dhunë. Gjermanët janë duke kapërcyer dallimet e thella të krijuara nga dekada të ndarjes në një mënyrë komplekse dhe të dobishme.
Sot, Gjermania e bashkuar është një nga vendet lider në botë në të gjitha fushat e jetës shoqërore, kulturore, shkencore dhe politike. Kombi gjerman është një nga liderët e botës së lirë, demokratike.
Më tepër se 80 milionë njerëz e quajnë Gjermaninë shtëpi e tyre. Miliona njerëz nga e gjithë bota jetojnë në këtë vend super modern, me gjithë diversitetin e tyre etnik, fetar dhe kulturor. Është toka ku u hodhën themelet e Shtëpisë së Njëshit, një tempull në zemër të Berlinit ku pasuesit e krishterimit, islamit dhe judaizmit së shpejti do të luten së bashku. Edhe pse një projekt unik në botë, ai është vetëm një pjesë e vogël e pasurisë së pafundme të ideve dhe arritjeve të kombit të bashkuar gjerman. E cila, së bashku me botën e lirë, po përballet me pasojat e rënda të agresionit ushtarak rus kundër Ukrainës.
Gjermania e sotme po përballet me vendosmëri me sfidat, duke i luftuar problemet me dialog, por edhe me shumë guxim, punë e përkushtim. Ashtu, si gjermanët.
*
P.S. Frymëzimi për pjesën më të madhe të këtij teksti vjen nga deklaratat e Ambasadores gjermane në Maqedoninë e Veriut, Ekselenca e saj Anke Holstein.
Marrja e përmbajtjes është e lire, sipas licencës Creative Commons 4.0
