Forcat e treta po përpiqen të ushtrojnë dhe ushtrojnë ndikim, por pyetja është se sa do ta lejojmë, tha sonte Kryeministri Zoran Zaev në lidhje me pyetjen nëse kjo periudhë e pasigurisë së integrimit evropian do të përdoret nga një forcë e tretë.
– Patjetër që Evropa nuk mund të gjejë një zgjidhje për një gjë të tillë që aktualisht është mes nesh dhe Bullgarisë është një mesazh i keq. Problemi është jo, tha Kryeministri.
Ai informoi se ata po diskutojnë me Bullgarinë një Udhërrëfyes për zbatimin e Marrëveshjes me Bullgarinë, i cili fqinji ynë tregon pakënaqësi me shpejtësinë dhe efikasitetin e zbatimit të saj.
– Zgjidhja që Presidenca Portugeze ofroi për ne dhe Bullgarinë është krijimi i një Udhërrëfyesi për zbatimin e Marrëveshjes së Miqësisë dhe Fqinjësisë së Mirë. Në atë Udhërrëfyes ka të gjitha fushat e mundshme, nga sporti, në infrastrukturë, në kulturë, tek të rinjtë në të gjitha zonat, me afate specifike dhe institucione specifike të borxhit në 18 faqe. Pjesa e dytë është intensiteti i Komisionit për çështje historiko-arsimore, atje nuk mund të thuash se kur duhet të vendosin, por bëhet fjalë për intensitetin e takimeve, tha kryeministri Zaev.
Në intervistë, duke folur për vizitën në Sofje, ai përsëriti se nuk heq dorë nga qëllimi i tij, i cili, siç nënvizoi ai, është detyra e tij si Kryeministër, për t’i hapur rrugën vendit drejt Bashkimit Evropian, për të bërë një hap përpara në këtë rrugë, për të kapërcyer padrejtësinë.
– Ajo që adresuam atje nuk mund të them se nuk është e kënaqshme për ta, është gjithashtu e kënaqshme për ne, sepse është për ne. Çështja e gjuhës maqedonase dhe e popullit maqedonas mbetet e pazgjidhur nga Bullgaria ndaj nesh, por është thjesht nga BE dhe të gjitha vendet dhe kjo është shumë e rëndësishme. Ajo që unë pres në periudhën tjetër është sigurisht rezervimi i parë sepse dy herë dikush pa arsye serioze vendosi të vërë veton dhe bllokimin e fqinjit të tyre të parë i cili ka pritur për 16.5 vjet për të hedhur hapin tjetër. “Nuk mund të them se duhet të rrisim pritjet tani dhe se tani do të ketë zgjedhje në Bullgari dhe do të formohet një qeveri,” tha Zaev.
Lidhur me gjuhën dhe identitetin, Kryeministri tha se puna është e pastër dhe se ne kemi një zgjidhje dhe nëse ata janë evropianë dhe nëse shohin të ardhmen mund ta zgjidhin atë.
– Kur ulemi ata thonë realitetin që ne pranojmë, maqedonasit me gjuhë maqedonase, të njohur në botë, të ratifikuar në KB. Ata zakonisht thërrasin për të parë rrënjët. Rrënjët janë punë e historianëve, prandaj kemi një komision historik, tha Zaev.
Duke folur për vizitën në Sofje, ai tha se qëllimi ishte të dërgonte një mesazh miqësie dhe të zvogëlonte gjuhën e urrejtjes.
– Kur erdhëm si te Kryeministri ashtu edhe te Presidenti, ne botuam të gjitha detajet e udhërrëfyesit me të gjitha këto adresa që ne adresojmë brenda si shënime për të kërkuar mbështetjen e tyre. Na u tha, nëse kjo adresohet, dhe në fakt është në përputhje me deklaratën Bullgare, sepse presidenca Portugeze dhe ajo që adreson udhërrëfyesi, japin përgjigjet e deklaratës në Parlamentin Bullgar, në mënyrë që Presidenca Portugeze t’i zgjidhë ato me deklarata të njëanshme ku Bullgaria thotë se për Bullgarinë gjuha maqedonase është në përputhje me Kushtetutën, por për BE është “përkthimi i akito do të jetë në maqedonisht”, tha Zaev.
Arsyen, tha ai, në këto rrethana, ai e sheh në mungesën e parlamentit dhe qeverisë politike.
– Këtu është arsyeja për këtë, e cila na jep shpresë që sot të kemi një qëndrim tjetër, por jo deri në fund. Asnjë vend nuk ka pritur siç pret Maqedonia e Veriut, përsëriti Kryeministri Zaev, duke theksuar se Maqedonia e Veriut ka qenë duke pritur për 16.5 vjet për fillimin e negociatave me Bashkimin.
Zaev theksoi se i vjen keq për gjithë këtë situatë, por detyra e tij si Kryeministër është të hapë rrugën.
– Mesazhi që dërguam nga atje (Sofja) është të bëjmë një hap përpara. Ne e dinim, u njoftua, dhe shanset ishin të vogla që ne të fitonim, por natyrisht këtu pas vendimit nuk dëmton, sepse është një padrejtësi, dhe padrejtësia e kujtdo që ndodh dëmton. Por qëllimi i parë ishte të ishim i pranishëm atje, për të dërguar një mesazh se ne jemi dy vende miq. Ne nuk jemi armiq dhe nuk kemi çështje të hapura, kemi rrethana politike të cilat duhet t’i kapërcejmë, tha Zaev. Mesazhi i dytë ishte për të rinjtë se ata duhet të kultivonin miqësi.
Kryeministri tha se ishte logjike të mos pritej që qeveria bullgare ose presidenti bullgar të merrte një vendim në kundërshtim me parlamentin.
– Kjo është arsyeja pse u sigurua. Por në fund thuhet se nuk ka qeveri politike dhe asnjë parlament që nuk do të thotë se ata kanë nevojë për një vendim të tillë, ata kanë të drejtë të plotë sovrane dhe të drejtë kushtetuese për të marrë një vendim, por ndoshta për shkak të mosgatishmërisë për të marrë një vendim politik në rrethana të tilla të një qeverie teknike dhe pa një parlament, theksoi Zaev.
Është një fakt, kujtoi ai, ndër të tjera, se në Marrëveshje ka detyrime që të dy palët të punojnë në ndërtimin e miqësisë së ndërsjellë.
