Kryeministri Zoran Zaev me një fjalim hyrës hapi Forumin e Parë Ekonomik në Shkup të organizuar nga Forumi Ekonomik nga Delphi, Greqi dhe Shoqata Greke e Biznesit në Maqedoninë Veriore, në partneritet dhe bashkëpunim me ndërmarrjet vendase.
Kryeministri theksoi se po hyjmë në një fazë të re të rritjes ekonomike, e cila do të nxitet nga rritja e bashkëpunimit ekonomik rajonal, zbatimi i të gjitha standardeve të nevojshme të qenësishme në vendet anëtare të BE-së, si dhe një Plani i Veçantë i Investimeve të Ndërhyrjes IPI 2021 – 2027 për ekonominë zhvillimi
Midis pjesëmarrësve në forum janë Kryeministri i Shqipërisë Edi Rama, Komisioneri i BE-së për Zgjerimin Oliver Varheji i cili do të drejtohet përmes video konferencës, më pas Zëvendëskryeministrat Nikolla Dimitrov dhe Fatmir Bitiqi, Ministrat e Financave Fatmir Besimi, Ministri i Ekonomia Kreshnik Bekteshi, Ministri i Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor Naser Nuredini, Ministri i Drejtësisë Bojan Maricic, Guvernatorja Anita Angelovska Bezoska, Ministrja e Financave dhe Ekonomisë së Shqipërisë Anila Denaj, Ambasadorët e Shteteve të Bashkuara, Britanisë së Madhe, Gjermanisë, Greqisë dhe Polonisë për të Maqedonia Veriore, Shefat e Zyrave të Bankës Botërore dhe EBRD në vend, Massimiliano Paolucci dhe Andy Aranitasi, si dhe biznesmenë vendas, profesorë universitarë dhe gazetarë, mysafirë nga Sllovenia, Serbia, etj.
-Është një nder dhe kënaqësi e madhe për mua të hap Forumin e Parë Ekonomik në Shkup, të organizuar nga Forumi Ekonomik nga Delphi, Greqi dhe Shoqata Greke e Biznesit në Maqedoninë Veriore, në partneritet dhe bashkëpunim me ndërmarrjet vendase, tha Kryeministri.
“Kënaqësia është edhe më e madhe që në Forumin e Parë Ekonomik këtu në Shkup, sot jemi të gjithë së bashku kolegët e mi të dashur nga rajoni, Kryeministri Rama, ministra, ambasadorë, liderë biznesi, kryetarë komune, Komisioneri Varheji pjesëmarrja e të cilit është në internet, dhe të dashur miq dhe të ftuar.
Unë i përgëzoj organizatorët për temat e zgjedhura saktësisht që përqendrohen në çështjet më thelbësore që prekin Maqedoninë e Veriut, rajonin dhe botën, veçanërisht kur bëhet fjalë për drejtimet e zhvillimit të qëndrueshëm ekonomik dhe stabilitetit global.
Besoj se nga secila seancë e panelit do të dalin konkluzione të cilësisë që do të zbatohen më tej në praktikë.
Forumi i parë Ekonomik në Shkup ka një potencial të madh për t’u shndërruar në një tubim tradicional që në nivelin më të lartë çdo vit do të bashkojë udhëheqës politikë rajonalë dhe ndërkombëtarë, ambasadorë, sipërmarrës, figura të shquara nga sfera të ndryshme të jetës.
Maqedonia Veriore ushqen vlerat evropiane, demonstron sjellje evropiane, vullnet politik dhe ndërton marrëdhënie të mira fqinjësore, të nevojshme për prosperitetin ekonomik dhe një standard më të mirë për qytetarët”, theksoi Zaev.
Mesazhin që u përcoll në mediat kombëtare dhe rajonale nga Samiti i Delfit në Athinë që u zhvillua një muaj më parë, unë e dërgoj këtu nga Shkupi: “Ne kemi nevojë për një Ballkan të prosperuar ekonomikisht të shekullit 21, të integruar në Bashkimin Evropian”.
“Sot, unë do të shtoj se ballkanasit që jetojnë në të tashmen dhe ndërtojnë një të ardhme të begatë, dhe e kaluara është një mësim që ndarjet dhe përçarjet midis popujve të Ballkanit nuk çojnë askund.
Jam krenar që Maqedonia e Veriut ka arritur një marrëveshje me Greqinë dhe që sot ne jemi anëtare të NATO-s. Ne kemi mbështetjen e Greqisë në rrugën tonë evropiane dhe jemi mirënjohës për këtë.
Anëtarësimi në NATO do të thotë siguri dhe siguri, por gjithashtu do të thotë një mundësi për zhvillimin ekonomik.
Vendi ynë ka përmbushur të gjitha kushtet për fillimin e negociatave për kapitujt e anëtarësimit në BE, gjë që është konfirmuar pa kushte nga Komisioni Evropian, si dhe nga shumica dërrmuese e vendeve anëtare.
Me këtë rast, unë do të doja të falënderoja të gjitha vendet anëtare të BE-së për mbështetjen e tyre pa rezerva për këtë proces që filloi gjatë Presidencës aktuale Portugeze të BE-së. Falënderime të veçanta për Shtetet e Bashkuara për mbështetjen e tyre të vazhdueshme për Presidentin e SHBA Biden, me të cilin kohët e fundit patëm mundësinë për të diskutuar investimet strategjike të energjisë dhe projektin e gazit SH.B.A.-Greko-Maqedonase në Aleksandropoli, në periferi të Samitit të NATO-s në Bruksel. Në Forumin e Parë Ekonomik, dua t’u dërgoj një mesazh investitorëve që të përfitojnë nga mundësitë dhe të investojnë kapitalin e tyre në Maqedoninë e Veriut”, u shpreh Zaev.
Qeveria krijon një mjedis të favorshëm biznesi dhe kushte të barabarta për investitorët vendas dhe të huaj.
Ekonomia kombëtare është e qëndrueshme dhe do të rritet.
Ajo që vijon tani është, së pari, promovimi i tregtisë rajonale të mallrave dhe shërbimeve, si dhe lëvizja e njerëzve, kapitalit dhe njohurive, që presupozon heqjen e të gjitha pengesave ekzistuese.
Së dyti, është e nevojshme të azhurnohet procesi i dixhitalizimit në vend, duke siguruar aftësi dixhitale, infrastrukturë dixhitale dhe siguri dixhitale.
Dhe pastaj vjen përmirësimi i aftësisë konkurruese të ekonomisë maqedonase, përmes ndryshimeve strukturore përmes “specializimit inteligjent”, aftësive të përmirësuara përmes arsimit më të mirë, kërkimit dhe inovacionit dhe përfshirjes në ato ekzistuese, si dhe krijimit të zinxhirëve të rinj të vlerave industriale.
Me këtë rast do të doja të përmendja se me shumë rëndësi në kontekstin e integrimit ekonomik rajonal të Republikës së Maqedonisë Veriore, si dhe të gjithë Ballkanit Perëndimor, por gjithashtu në kontekstin e integrimit ekonomik në BE është zgjerojnë të ashtuquajturat. “Korridoret e gjelbërta”. Ata korridore, në Ballkanin Perëndimor, u krijuan gjatë pandemisë, kështu që tani ato duhet të zgjerohen në korridoret e transportit me vendet fqinje anëtare të BE-së. Ky vendim është marrë, por ka sfida në zbatimin e tij.
“Korridoret e gjelbërta” janë shumë të rëndësishme sepse, në përgjithësi, shumica e shkëmbimit tregtar të Maqedonisë Veriore dhe të gjitha vendeve në rajonin e Ballkanit Perëndimor, zhvillohet me vendet anëtare të BE.
Republika e Greqisë dhe Republika e Maqedonisë Veriore janë vende fqinje, kështu që vendosja e një korridori të tillë për shkëmbimin e lehtësuar të mallrave midis dy vendeve do të ketë një ndikim shumë të fortë në zhvillimin e përshpejtuar ekonomik në të ardhmen.
Për më tepër, një pjesë shumë e rëndësishme e vizionit të ardhshëm për zhvillimin ekonomik të Maqedonisë Veriore është “agjenda e gjelbër” dhe transformimi. Agjenda e Gjelbër është një sinjal i qartë dhe një hap përpara për integrim më të afërt në politikat e BE-së për klimën dhe mjedisin. Zbatimi i një axhende të tillë do të ndihmojë vendin që të transformojë ekonominë e tij duke zbatuar praktika dhe standarde që janë efektive për sa i përket burimeve, konkurruese dhe klimës neutrale. Por, sigurisht, kjo do të kërkojë shumë punë të përkushtuar nga të gjithë ne, në mënyrë që të harmonizohemi me qëllimin e BE-së për klimën për të arritur neutralitetin e klimës deri në vitin 2050.
Do të nevojiten investime të konsiderueshme, si dhe arritjen e qëllimeve më ambicioze në fushat e “ekonomisë rrethore ose rrethore”, bujqësisë së qëndrueshme dhe prodhimit të ushqimit.
Dhe ajo që do të doja të përmendja si të fundit në adresën time, por me një rëndësi të njëjtë, është implementimi i investimeve që janë planifikuar në Republikën e Maqedonisë Veriore në fushën e sektorit të energjisë. Strategjia e Zhvillimit të Energjisë e Republikës së Maqedonisë Veriore deri në vitin 2040 parashikon transformimin e plotë të energjisë në vend dhe konvergjencën e shtuar drejt një ekonomie me një shkallë të ulët të karbonizimit. Transformimi i energjisë bazohet në tre shtylla: së pari, një rritje e konsiderueshme e përqindjes së burimeve të ripërtëritshme të energjisë në prodhimin total të energjisë, së dyti, rritja e efikasitetit të energjisë dhe e treta, ndryshimi i rregulloreve qeveritare në fushën e energjisë dhe ndjekja e politikave të energjisë në përputhje me standardet e Komuniteti Evropian i Energjisë.
Pandemia nënvizoi më tej nevojën për të bashkuar në mënyrë të pashmangshme shoqëritë, qeveritë dhe kompanitë dhe për t’u përshtatur me realitetet e reja për të hartuar politika të përqendruara në ndërtimin e barazisë, përfshirjen dhe qëndrueshmërinë e ekonomive.
Trendet pozitive të ekonomisë së re në zhvillim të Maqedonisë janë tashmë të dukshme. Eksportet dhe tregtia po rriten, ka rritje në sferën e huazimit të bizneseve dhe qytetarëve, dhe paga mesatare po rritet.
Për këtë vit, ne projektojmë rritje prej 4.1 përqind, me eksporte që pritet të rriten me 10.6 përqind, rritje bruto të investimeve prej 8 përqind, numri i të punësuarve që do të rritet, gjë që do të ndihmojë në uljen e normës mesatare të punësimit në 15 përqind., 8%.
Imunizimi masiv në vend është duke u zhvilluar dhe në këtë moment pandemia është nën kontroll, ekonomia globale po rimëkëmbet dhe ne presim forcimin e mëtejshëm të kërkesës së jashtme, e cila ndikon fuqishëm në eksportet tona.
Ky moment historik sot është një hap tjetër drejt përmirësimit dhe përparimit të politikave bazuar në besimin dhe vizionin afatgjatë.
“Unë jam i bindur se do të pasojnë partneritete, miqësi dhe bashkëpunim të ri të suksesshëm, të cilat janë jetike dhe të zbatueshme për Qeverinë e Republikës së Maqedonisë Veriore,” tha Kryeministri Zoran Zaev.
