Ndryshimi i vetëdijes publike që fillon nga familja, nga shtëpia, reformat në procesin arsimor që nga mosha e hershme dhe në institucionet parashkollore dhe shkollore, media, ndryshimet në sistemin politik në mënyrë që gratë të bëjnë të mos jetë vetëm një kuotë, por të vendoset në pozicione vendimtare, janë pjesë e përfundimeve që dolën nga diskutimi i sotëm panel “Të Bashkuar në Diversitet: Barazia dhe Mos-Diskriminimi në Republikën e Maqedonisë Veriore”, organizuar nga Qendra për Evropën Kërkim dhe Analizë Europrospera.
Maja Moracanin, deputete dhe Presidente e DOM, tha se gjatë debatit ata arritën në përfundimin se duhen zbatim dhe përpjekje serioze për të investuar më shumë në zbatimin e zgjidhjeve ligjore evropiane.
– Veçanërisht është e rëndësishme të ndryshohet ndërgjegjësimi i publikut që fillon nga familja, nga shtëpia, por një faktor shumë i rëndësishëm është procesi arsimor dhe është ndikimi kryesor që nga mosha e hershme në institucionet parashkollore dhe shkollore dhe media që mbështesin këto tema kur flasim për barazinë gjinore, të drejtat e grave, personat LGBT dhe grupe të tjera të margjinalizuara, sepse në atë mënyrë ne thjesht mund të ndryshojmë vetëdijen publike, të thyejmë stereotipet dhe paragjykimet dhe të parandalojmë dhe mbrojmë të gjithë ne nga diskriminimi, urrejtja verbale, dhuna e urrejtjes, e cila fatkeqësisht janë akoma të pranishme në shoqërinë tonë, tha ajo.
Vesna Popovska, Dekane e Fakultetit të Drejtësisë në Universitetin Ndërkombëtar “Vizioni” thekson se “për të çrrënjosur” diskriminimin është e nevojshme të bëhen ndryshime në sistemin politik dhe bën thirrje për përfaqësim më të madh të femrave në pozicione vendimtare, dhe jo vetëm një kuotë .
-Është e nevojshme që Maqedonia Veriore të jetë një zonë elektorale në të cilën të gjitha grupet, grupet më të vogla dhe të margjinalizuara do të jenë në gjendje të shprehin pikëpamjet e tyre dhe përfaqësuesi në Parlament. Për të arritur këtë, duhet të bëhen ndryshime në sistemin politik, është e nevojshme që Maqedonia e Veriut të jetë një zonë elektorale në të cilën të gjitha grupet, grupet më të vogla dhe të margjinalizuara do të jenë në gjendje të shprehin pikëpamjet e tyre dhe përfaqësimin në parlament. Lidhur me zgjedhjet e ardhshme lokale, ne apelojmë për përfaqësim më të madh të femrave në pjesën e pozicioneve vendimtare, dmth jo vetëm në numrin e përfaqësuesve në lista, por edhe në numrin e kandidatëve për kryetarë të kryetarëve të listave, kryetarë të këshillave. Ne gjithashtu kërkojmë që vëmendje e veçantë t’i kushtohet zgjedhjes cilësore të grave që vijnë në këto pozicione. “Gratë nuk duhet të jenë vetëm një kuotë, por në të vërtetë marrin një përfaqësim të duhur”, tha Popovska.
Aleksandra Dimovska, Drejtor Ekzekutiv i Qendrës për Kërkime dhe Analiza Evropiane EUROPROSPERA tha se diskutimi vuri në dukje progresin në shoqërinë tonë në fushat e të drejtave të njeriut, anti-diskriminim, por tha se kemi ende një rrugë të gjatë për të bërë që shoqëria jonë të bëhet e ndjeshme gjinore , më tolerant, më i hapur.
– Unë u bëj thirrje të gjitha institucioneve përkatëse që të vazhdojnë punën e tyre dhe të mundësojnë progres më të madh dhe evropianizim më të shpejtë dhe kjo do të na çojë një hap përpara drejt integrimit të Maqedonisë Veriore në Bashkimin Evropian, tha Dimovska.