Fondacionet e Shoqërisë së Hapur në të gjithë botën, përfshirë Maqedoninë, kanë qenë gjithmonë një zë i përparimit, një zë i diçkaje përpara ose para kohe dhe një zë i asaj që do të thotë të mbështesësh forcat progresive në shoqëri për të kapërcyer situata ose fenomene të caktuara. Fondacioni i Demokratizimit ka bërë shumë. Pyetja është se sa prej qytetarëve, domethënë nëse shumica e qytetarëve janë në dijeni të saj, tha Fani Karanfilova-Panovska, Drejtor Ekzekutiv i Fondacionit të Shoqërisë së Hapur me rastin e tre dekadave të punës në Ballkanin Perëndimor.
Sipas saj, pluralizmi mediatik është rezultat i aktiviteteve të Fondacionit në fillim të viteve 1990.
“Ndihma e dhënë për gazetën e parë private Dnevnik përveç monopolit të mëparshëm të Nova Makedonija, ndihmën e TV A1, mbështetjen e disa televizioneve rajonale gjatë 92, 93 dhe kështu me radhë, ishte një pjesë e rëndësishme e punës sonë dhe një e rëndësishme një pjesë e burimeve shkuan për të mbështetur pluralizmin e medias”, shpjegon ajo për Kanal 77.
Ai shton se gjatë gjithë këtyre 30 viteve fondacioni ka punuar në drejtim të zhvillimit të shoqërisë civile kushtuar mbrojtjes së vlerave të tilla si respektimi i të drejtave të njeriut, qeverisja e mirë, lufta kundër korrupsionit.
Në të njëjtën kohë, ajo theksoi se mbështetja e shoqërisë civile bazohej në mbështetjen e organizatave më të vogla që funksionojnë në nivelin lokal dhe që, sipas mendimit të saj, janë shumë të rëndësishme për mbështetjen e bashkësive lokale.
“Ne jemi përpjekur të ndërtojmë organizata që do të jenë kompetente për të kryer krah për krah dhe në partneritet në fusha të caktuara me punën e institucioneve. Si rezultat i shumë programeve që dikur ishin programe brenda Fondacionit janë veçuar si organizata të veçanta gjatë këtyre tridhjetë viteve me siguri mbi 25 organizata, shumë prej të cilave ende ekzistojnë, funksionojnë dhe punojnë sot dhe të cilat janë, nëse jo unike, një nga disa analistë dhe organizata të besueshme që e kuptojnë fushën e tyre”, thotë Karanfilova-Panovska.
Sipas saj, shumë prej këtyre organizatave janë rezultat i një angazhimi afatgjatë për ndërtimin e kapaciteteve midis organizatave të shoqërisë civile për aktorë të tillë të cilët, siç thotë ajo sot, mund të jenë partnerë të barabartë të institucioneve në hartimin e politikave, por edhe vëzhgues dhe kritikë vigjilentë të procesit të vendimmarrjes, të vendimeve dhe reagimit kur është e nevojshme.
“Ne kemi bashkëpunim të shkëlqyeshëm dhe komunikim të përditshëm me fondacionet nga rajoni. Aspekti i bashkëpunimit në tema me rëndësi rajonale po bëhet imperativ për ne, kështu që ne punojmë shumë ngushtë dhe tani në dy vitet e fundit kemi zbatuar bashkërisht disa projekte si një rrjet i Fondacioneve në Ballkanin Perëndimor me zyra në Tiranë, Beograd, Prishtinë dhe Sarajevë. Për momentin ekzistojnë pesë fondacione kombëtare në Ballkanin Perëndimor, por ne gjithashtu bashkëpunojmë rajonalisht me aktorë të shoqërisë civile në vendet e tjera ku nuk ka ndonjë fondacion kombëtar, siç është Mali i Zi ose Kroacia, dhe ndonjëherë me Slloveninë”, pretendon Kranfilova-Panovska.
Ai theksoi se bashkëpunimi rajonal është një aspekt i rëndësishëm në veprimet e mëtejshme.
-Ne kemi punuar në një paketë të projekteve për mbështetjen ekonomike dhe sociale të këtyre kategorive të qytetarëve me qasje kombëtare dhe rajonale. Në të ardhmen, do të jetë e rëndësishme dhe e nevojshme të punojmë së bashku për tranzicionin klimatik, dmth. Transformimin e shoqërive dhe ekonomive tona. Plani për të ndihmuar ose kontribuar në përdorimin e të gjitha atyre fondeve që, mbi të gjitha, Bashkimi Evropian, por edhe aktorë të tjerë i vë në dispozicion për ta bërë këtë tranzicion klimatik më të thjeshtë dhe më të shpejtë, shpjegon ajo.
Sipas Karanfilova Panovska, fusha e tretë në të cilën ata planifikojnë të bashkëpunojnë me organizatat rajonale janë modelet ose instrumentet e ndryshëm që do të monitorojnë punën e institucioneve në drejtim të parandalimit dhe parandalimit të korrupsionit.
-Kritika është një gjë e shëndetshme dhe do të thotë që ne kemi mundësinë që të gjithë të kenë lirinë për të shprehur mendimin e tyre. Evenshtë edhe më mirë kur ato kritika dëgjohen nga adresat të cilave u drejtohen dhe disi merren parasysh, tha ajo.
Ajo shpjegon se shumë në gjyqësor dhe ekzekutiv ishin bashkëpunëtorë të Fondacionit, dhe tani aktorë të njohur në jetën shoqërore.
-Anëtarët e kabinetit qeveritar të cilët më parë ishin në organizatat e shoqërisë civile janë një nga ministrat më të suksesshëm, të paktën deri më tani. Sigurisht, ne jemi duke vëzhguar nga afër gjithçka që ndodh, por standardi ynë kryesor me të cilin kemi pasur të bëjmë në vitet e kaluara dhe do të merremi në të ardhmen, është të ndihmojmë në ekuilibrimin e asaj disbalance më së shumti kur bëhet fjalë për pabarazinë ekonomike dhe sociale të qytetarëve , tha Karanfilova.
Ai theksoi se ai në radhë të parë mendon për pabarazinë në qasjen në arsim, qasjen në shërbimet shëndetësore, komunitetet që janë të depresionuara ekonomikisht dhe shoqërisht dhe që kanë nevojë për më shumë ndihmë se kushdo tjetër.
-Ne do të përqendrohemi në mënyrën se si institucionet punojnë dhe menaxhojnë departamentet e caktuara për ta, në lidhje me atë nëse bëhet sipas parimeve të qeverisjes së mirë dhe trajtimit të korrupsionit. Ne do të bëjmë shumë këtu dhe do të vazhdojmë të mbështesim përpjekjet e organizatave të shoqërisë civile për të mbrojtur ato vlera thelbësore të shoqërisë së hapur në të ardhmen, por mbi të gjitha të jemi vigjilentë dhe të ndjekim politikat e kësaj qeverie dhe të jemi me zë të lartë kur disa nga ato politika devijojnë, thotë ajo.
Fondacioni i Shoqërisë së Hapur – Maqedoni (FOSM) shënoi 30 vjet ekzistencë dhe punë të fondacioneve në Ballkanin Perëndimor. Përmes debatit dhe dokumentarit, publikut iu tregua ajo që secili prej fondacioneve kombëtare ka arritur në 3 dekadat e fundit në këtë rajon.
