Gazetari dhe aktivisti Petrit Saraçini me video mesazh për Nismën e CIVILit “Të bashkuar në dallime” me thirrje për bashkim në dallime që të ketë drejtësi, barazi dhe liri për të gjithë.
CIVIL MEDIA: Çfarë mendoni për nacionalizmin dhe urrejtjen etnike?
Saraçini: Nacionalizmi dhe urrejtja etnike janë ndoshta e keqja më e madhe me të cilën përballet shoqëria moderne sot, anembanë botës. Ato janë emocione, veprime të organizuara nga qendra të fuqive, të cilave u nënshtrohen njerëzit në gjithë botën, dhe që me të vërtetë janë një nga pengesat më kryesore se pse njerëzimi nuk përparon ashtu siç mundet.
Nacionalizmi dhe urrejtja etnike krijojnë ndarje mes njerëzve, i dekonsolidojnë dhe i ndajnë shoqëritë, dhe kështu shoqëritë nuk kanë mundësi tu përgjigjen bashkë sfidave të kohës së sotme.
Për fat të keq, njerëzit në vend të kësaj, e harxhojnë energjinë dhe shumë resurse, dhe jo vetëm njerëzit, e gjithë shoqëria harxhon shumë resurse në luftën me nacionalizmin, ndërsa këto resurse dhe energji, këto veprime, këto orë pune në fund të ditës mund të shfrytëzohen shumë më mirë që të bëhet diçka mirë për të gjithë ne, në mënyrë të përbashkët.
CIVIL MEDIA: A keni rast personal, pozitiv ose negativ, me të cilin do ta ilustroni mendimet Tuaja, gjegjësisht, përvojë?
Saraçini: Nuk do të doja të flisja shumë për shembujt negativë, ne thjesht mund të shohim mbrapa disa muaj më parë për të parë se si disa qendra të pushtetit, struktura të caktuara mediatike, struktura të caktuara politike, abuzuan pandeminë me Covid -19 për t’i dhënë asaj një dimension ndëretnik ose një lloj dimensioni nacionalist. Njerëz nga grupe të ndryshme etnike janë akuzuar se kanë shkaktuar rritjen e valës Covid-19, dhe në fakt të gjithë njerëzit që nuk janë të kujdesshëm janë ata që kontribuojnë në rritjen e numrit të pacientëve dhe personave që janë të prekur nga kjo sëmundje, dhe jo dikush nga një komunitet i caktuar etnik, ju thjesht keni njerëz që nuk kujdesen për ju në të gjitha bashkësitë etnike, ashtu si keni njerëz që kujdesen për sëmundjen në të gjitha bashkësitë etnike. Më shumë do të flisja për shembuj pozitivë.
Në punën time 25 vjetore në publik, si punëtor i medias, si gazetar, redaktor, producent, etj, kam përvoja shumë pozitive me struktura, redaksi, organizata të cilat punojnë në kontekst multi etnik, në kontekst inter-kulturor, duke filluar nga CIVILi, e cila është organizatë që punon më tepër se 20 vite jo sepse dikush ashtu ka thënë, por sepse vetë organizata vepron në një kontekst inter-kulturor, kjo është organizatë multi etnike, punon projekte që i përfshijnë të gjitha etnitë, edhe atë jo si numra ose përqindje, por si njerëz të cilët në thelb kontribuojnë në punën e CIVILit.
Unë kam një përvojë të ngjashme me punën time në Life Radio, kjo ishte gjithashtu një radio dygjuhëshe, përdorej gjuha maqedonase, shqipe, por konteksti që ne dhamë ishte ndërkulturor. Ne biseduam për gjëra që nuk na interesojnë së bashku, të rinjtë, njerëzit që marrin pjesë në jetën kulturore, në muzikë, në të gjitha fushat e jetës shoqërore ku ka disa ndërveprime midis njerëzve.
Ka shumë shembuj të tillë në vendin tonë në Maqedoninë e Veriut, mendoj se duhet t’i theksojmë ato më shumë, prej tyre për të ndërtuar paradigma ose shembuj që do të përdoren nga e gjithë shoqëria se si gjërat mund të bëhen në të vërtetë më mirë dhe së bashku.
CIVIL Media: Sa dhe në çfarë mënyre nacionalizmi dhe urrejtja etnike janë të dëmshme për shoqërinë dhe për aspiratat në BE? Në cilën mënyrë këto dukuri janë të kundërta me vlerat evropiane?
Saraçini: Nëse e merrni nacionalizmin dhe çfarë paraqet, paraqet ndarje mes njerëzve, shkakton pabarazi, dominim të një bashkësie etnike ose grupacioni të caktuar shoqëror mbi një tjetër. Nga vetë këto punë ne shohim se kjo është thelbësisht në kundërshtim me atë që e quajmë vlera evropiane.
Mendoj se duhet ti theksojmë më tepër, të ndërtojmë paradigma ose shembuj që do të përdoren nga e gjithë shoqëria, se si në të vërtetë gjërat mund të bëhen më mirë dhe së bashku.
Drejtësi për të gjithë, barazi për të gjithë, nëse nisemi nga këto postulate nacionalizmi nuk është ai që thotë se duhet të ketë drejtësi për të gjithë, por e pretendon se drejtësi duhet të ketë vetëm për bashkësinë e vet etnike e cila çdo herë ka të drejtë, ndërsa tjerët janë fajtorë, mëkatarë për diçka që i ndodh bashkësisë etnike. Nëse e konsiderojmë lirinë si paradigmë, nacionalistët nuk e shohin lirinë si liri për të gjithë, por para së gjithash si liri për bashkësinë etnikë ose një grupi shoqëror të cilit i takojnë, shpesh në llogari të lirisë së dikujt tjetër.
Nëse e flasim për barazinë, nacionalistët nuk e duan barazinë, ata mendojnë se, siç thotë Orwelli, disa janë më të barabartë nga tjerët, vlerësojnë se bashkësia e tyre etnike është e privilegjuar, këtë e bëjnë nga pozita e fuqisë, jo nga pozita e mbrojtjes nga ndonjë sulm i huaj, por nga pozita nga e cila dëshiron të imponojë dominim mbi një bashkësi tjetër etnike. Edhe përfitimet, do të kthehem përsëri te Orwelli, te shkrimet e tij për nacionalizmin, edhe përfitimet shpesh nuk janë personale, por qëllimi në vete është fuqia dhe dominimi i atij grupi shoqëror në të cilin një individ i caktuar e ka fundosur individualitetin, ose është shndërruar në pjesë të ndonjë kolektiviteti.
Nacionalizmi na ndan dhe na kthen në të kaluarën. Të bashkohemi në dallime dhe të ecim drejt ardhmërisë.
Kamera: Igor Çadinoski
Montazhi: Arian Mehmeti
Kjo përmbajtje është pjesë e Nismës “Të bashkuar në dallime”, kushtuar promovimit të dallimeve si përparësi, pasuri dhe cilësi e shoqërisë tonë. Nismën e udhëheq CIVILi, me mbështetje nga Ministria për punë të jashtme dhe çështje evropiane e Dukatës së Madhe Luksemburg.
[divide]