Seria e ngjarjeve në internet, intervistave dhe takimeve të CIVIL me titullin e përbashkët “Nacionalizmi”, filloi me profesoreshat Mirjana Najçevska dhe Violeta Petrovska Beshka. Moderatorja e këtij panel diskutimi është Diana Tahiri.
https://www.facebook.com/watch/live/?v=611135586213760&ref=external
Profesor Mirjana Najçevska, ndër tjera, tha që kur flasim për nacionalizëm gjithmonë mendojmë për diçka negative. Sidoqoftë, përkatësia dhe ndjenja e një kombi është një gjë e mirë. Por kur të gjitha aspektet janë të mbuluara në të njëjtën ngjyrë është e keqe
Në vend që të zhvillojmë një ndjenjë të individualitetit pas pavarësisë, ne ruajtëm qasjen e kolektivitetit në një mënyrë specifike. “Në vend që të zhvillojmë shtetësinë, ne përsëri mbetëm në mjedisin politik dhe juridik të kolektivëve,” përfundoi Najcevska.
Ajo gjithashtu iu referua Marrëveshjes së Ohrit, në parathënien e së cilës nuk përcaktohet se do të zhvillohet pjesëmarrja qytetare, por pas 2-3 neneve të marrëveshjes, kolektivët flitet përsëri. Ne po flasim për numra dhe përqindje në mënyrë që një kolektivitet i caktuar të mund të ushtrojë të drejtat e tij. Individi nuk mund të njihet nëse nuk i përket kolektivitetit. Najçevska thotë se nacionalizmi negativ është ai që bazohet në përkatësinë etnike. Sipas saj, partitë nuk janë më vende ku individët bashkohen, por përfaqësojnë një shoqatë të kolektivëve etnikë, thotë Najcevska.
“Si individ, ju përmbaheni një kolektiviteti të caktuar jo për shkak të pikëpamjeve, por për shkak të përkatësisë etnike,” tha Najçevska. Përveç partive politike, ky model ndiqet edhe nga organizata joqeveritare.
Profesoresha Violeta Petrovska Beshka thotë se pikëpamja juridiko-politike është e ndryshme nga këndvështrimi psikologjik i nacionalizmit.
“Unë do të lidh nacionalizmin me identitetin, personi duhet të ndërtojë një imazh pozitiv të vetvetes. Përveç identitetit personal, identiteti ka edhe një përbërës shoqëror. Për shembull, ekziston një identitet gjinor, identitet profesional, etnik, fetar, etj. ”
Elementi emocional është shumë i rëndësishëm për individin, nëse grupi i saj etnik është i rrezikuar …, d.m.th sa e rëndësishme është për mua nëse dikush do të më konsiderojë një maqedonas të madh ose një maqedonas të vogël …
Ekzistojnë dy lloje të identiteteve, një etnik dhe tjetri kombëtar. Identiteti kombëtar është një kontekst më i gjerë. Ne shohim që nuk bëhet asnjë dallim midis identitetit kombëtar dhe etnik. Kur flasim për identitetin kombëtar, në të vërtetë po flasim për identitetin etnik.
Kulturat tona janë kolektiviste, nëse do të ishim individual do të vlerësonim arritjet individuale. Suksesi që individi arrin nuk vlerësohet, por i atribuohet kolektivitetit.
Ndarja midis nacionalizmit etnik dhe qytetar. Nacionalizmi qytetar është i ndërtuar mbi qytetarinë e përbashkët. Qytetari ndërton një marrëdhënie me shtetin.
Në 2018 është vrojtimi i fundit i studentëve shqiptarë dhe maqedonas, të moshës 10 dhe 14 vjeç.
Nxënësit deri në moshën 10 vjeç e përjetojnë Maqedoninë duke e përshkruar atë kryesisht për sa i përket bukurisë natyrore, Maqedonia është vendi i tyre dhe ata duhet ta duan.
Nxënësit shqiptarë thonë se Maqedonia është një vend multietnik. Fëmijët shqiptarë nuk mund të mësojnë se Maqedonia është vendi i tyre dhe tregojnë negativitet.
Të dy nxënësit thonë se janë të mirë për komunitetin e tyre, theksojnë fenë, traditën, gjuhën dhe në të njëjtën kohë tregohen si viktima dhe luftëtarë të lirisë. Studentët maqedonas i perceptojnë maqedonasit për mirë, shqiptarët për mbajtjen e fjalës së tyre, gjë që nuk është rasti me maqedonasit.
“Maqedonasit janë një popull që jetojnë në histori dhe mendojnë më shumë për të kaluarën sesa të ardhmen”, tha një student, shton Petrovska Beshka.
Ajo shton se Nënë Tereza për Maqedonasit është shumë e rëndësishme që ajo është nga Maqedonia dhe e krishterë, ndërsa për studentët shqiptarë është e rëndësishme që ajo të jetë shqiptare dhe se është fituese e çmimit Nobel.
Dehran Muratov
