Bullgaria e ka bërë temën për zgjerimin përfundimisht të dukshme në Bashkimin Evropian, por u tregua se është e pamundur në këtë fazë të thotë “po” për kornizën për negociatat me Maqedoninë e Veriut, prandaj mendoj se emocionet duhet të qetësohen edhe në Shkup edhe në Sofje dhe të gjindet zgjidhje, ka thënë ministrja bullgare e Punëve të Jashtme Ekaterina Zaharieva në një intervistë për gazetën e Sofjes “Trud”.
“Mendoj se kur emocionet do të qetësohen në Bullgari dhe posaçërisht në Maqedoninë e Veriut dhe ajo fillon të mendojë dhe veprojë në mënyrë proporcionale, do të shihet se Bullgaria kurrë nuk ka qenë një armike, por përkundrazi vazhdon të jetë një mike e sinqertë. Edhe kur je një mik i sinqertë, duhet t’i theksoni problemet dhe të kërkoni një mënyrë për t’i zgjidhur ato”, theksoi Zaharieva.
Sipas saj, perspektiva evropiane e Ballkanit Perëndimor, përfshirë edhe Republikën e Maqedonisë së Veriut, është një nxitës kryesor i reformave dhe për pajtimi të vërtetë në vendet e rajonit, kështu që zgjerimi i BE-së ishte një prioritet kryesor i presidencës bullgare të Unionit.
“Bullgaria e ka bërë zgjedhjen e saj më logjike si fqinje e këtyre vendeve edhe në aspekt të interesave tona kombëtare. Do të thotë, ne nuk kemi bërë asnjë gabim. Lidhur me situatën aktuale, mendoj se kolegët e mi, politikanët në përgjithësi (jo vetëm Qeveria) në Republikën e Maqedonisë së Veriut kurrë nuk kanë kuptuar se si funksionon Bashkimi Evropian. Ata nuk reaguan në kohë ndaj paralajmërimeve të Bullgarisë, të cilat ndodhën gjithashtu gjatë takimeve në të gjitha nivelet me politikanë vendas, dhe madje edhe pas miratimit të deklaratës nga Parlamenti bullgar. Ne vazhdimisht u kemi shpjeguar atyre në një mënyrë miqësore se marrëveshjet duhet të përmbushen dhe se askush nuk e detyron Bullgarinë, pasi u mashtruan në Shkup, të tërhiqej nga marrëveshja e nënshkruar, ta harronte atë dhe të harronte pozicionin e saj kornizë. Ne i paralajmëruam ata të paktën një vit e gjysmë para se të arrinim në konkluzionet për zgjerimin në mars të vitit 2020. Vetë qëndrimi i Parlamentit bullgar u miratua një vit më parë, dhe para kësaj pozite ne sinjalizuam dhe bëmë thirrje vazhdimisht për harmonizimin e marrëveshjes. Mosrespektimi i këtij detyrimi e minon besimin e Bullgarisë në dëshirën e tyre të sinqertë për të përmbushur këtë marrëveshje”, shtoi Zaharieva.
Shefja e diplomacisë bullgar mendon se dalja nga situata aktuale në marrëdhëniet midis Shkupit dhe Sofjes qëndron në kthimin e besimit.
“Ne punojmë në këtë drejtim. Nuk u ndalëm, nuk u dorëzuam në asnjë rast. Ne punojmë së bashku në plan të qartë në zbatimin e marrëveshjes tonë – ta kompensojmë kohën e humbur. Ekzistojnë shumë obligime praktike dhe të qarta që të dy palët duhet të pranojnë, duhet të ketë një përcaktim të qartë se puna e komisionit të përbashkët historik dhe arsimor nuk do të përfundojë më në mënyrë të njëanshme. Ne duam të shohim angazhime, pavarësisht nga vendimet që merren, ato nuk duhet të qëndrojnë vetëm në nivelin e vendimeve të anëtarëve të komisionit, por të bëhen publike, për të hyrë në librat shkollorë. Shpresoj që kur të kthehemi në përpjekjet tona, besimi do të kthehet”, tha Zaharieva.
Lidhur me zgjerimin e BE-së gjatë presidencës portugeze, Zaharieva theksoi se qëndrimi i Lisbonës është se ky proces nuk duhet të nxitohet, duke shtuar se ajo personalisht pajtohet me të dhe beson se “nuk ka kuptim të mbahet një takim çdo muaj pa pasur përparim në çështjet që janë të vendosura në tryezë”.
“Bullgaria nuk është armike e Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe sa më shpejt ta kuptojë këtë, aq më shpejt do të përfitojë nga qytetarët e saj. Unë nuk pres presion nga miqtë dhe kolegët portugezë, as nga dikush tjetër. Ne duhet të punojmë së bashku”, thotë Zaharieva.
Sipas saj, është iluzion të besohet se në rast të një ndryshimi të qeverisë në Bullgari pas zgjedhjeve të marsit, Sofja do të zbusë qëndrimin e saj ndaj vendit dhe të devijojë nga disa prej kërkesave të saj.
“Kjo është dëgjuar që nga viti i kaluar. Por rrallë, shumë rrallë, Parlamenti bullgar merr një vendim unanim për ndonjë çështje. Ky ishte rasti me Pozicionin kornizë për Republikën e Maqedonisë së Veriut. Kështu që nuk pres diçka të tillë”, thekson Zaharieva.
Ministrja bullgare theksoi se parimi themelor i BE-së para dhe gjatë procesit të pranimit është të zgjidhë të gjitha çështjet dhe çështjet e hapura jo vetëm me anëtarët e Unionit, por edhe me fqinjët.
“Kemi shumë shembuj të këqij të çështjeve dypalëshe të pazgjidhura bilaterale dhe pikërisht kjo është ajo që i bën vendet anëtare jashtëzakonisht të kujdesshme në lidhje me zgjerimin. Askush nuk është i interesuar për një zgjerim të tillë dhe duhet kuptuar në Shkup. Mos u përpiqni të bëni kompromis me Bullgarinë duke shtrembëruar pozicionin e vendit tonë. Bullgaria vazhdon të jetë një mik dhe mbështetës i perspektivës evropiane të vendeve të Ballkanit, përfshirë Republikën e Maqedonisë së Veriut. Sidoqoftë, kjo mbështetje nuk është e pakushtëzuar. Kushtet janë të qarta – ato janë evropiane”, shtoi Zaharieva në intervistën për “Trud”.
