Nuk e di në cilën protestë kundër regjimit ishte, por me siguri ishte qershor, viti 2016. Isha në mesin e disa mijëra njerëzve, kur mu drejtua një i ri: “Më falni, ju nga CIVILi jeni?”
“Po”, i thashë, “nga CIVILi jam”. Dhe me shaka e pyeta: “E ti, nga je?”
U ndal, e shikoi bexhin tim dhe më tha: “Edhe unë jam nga CIVILi”. Qeshëm bashkë. Ai nuk e di se sa me rëndësi është kjo për mua tani. Deh kur shoku Dimçe nga Velesi, në një rast shkruajti në Fejsbuk: “Jemi krenarë që jemi CIVIL”… Dhe mesazhet dhe shprehjet e panumërta të mbështetjes nga dhjetëra mijëra qytetarë që takova gjatë gjithë këtyre viteve, unë dhe miqtë e mi ishin dhe mbetemi i vetmi karburant shtytës për gjithçka që bëjmë.
Epo, kishte ngjarje të ndryshme. Kur një shofer taksie në mes të Revolucionit të Larmë më pyeti se ku punoja, unë me krenari u përgjigja se isha nga CIVIL. “Çfarë të bësh, diçka duhet të punohet,” u përgjigj ai. Doja t’i thoja që CIVIL nuk është punë, por mënyrë jetese dhe mënyrë për të luftuar, por ne ishim tashmë në destinacion, dhe tashmë kishte shoferë nervozë të shtrirë në boritë pas kabinës. Dola në rrugë dhe vazhdova me stilin e jetës time. Kaq për CIVILin. Në të vërtetë, pas njëzet viteve të ekzistencës dhe punës së palodhur, pas kaq shumë mundimesh, suksesesh dhe dështimesh, mund të vazhdosh vetëm luftën, të mos kthehesh mbrapa dhe të flasësh.
Prandaj, unë do të doja këtu, pa asnjë hezitim, të përpiqem t’i përgjigjem tre pyetjeve, në më pak se dy minuta, sa nevojitet për të lexuar këtë adresim.
ARRITJET: Nga arritjet e shoqërisë civile, unë do të doja të veçoja vetëm disa: rënien e një regjimi si një zgjim të paharrueshëm, historik të shoqërisë. Këtu janë të gjitha ndryshimet, nga lagje të vogla, fshatra dhe qytete, në të gjithë vendin. Veprime më të vogla dhe më të mëdha humanitare, bërja e ligjeve, lufta për të drejtat e punëtorëve, të drejtat dhe liritë e njeriut, liria e shprehjes, vlerat evropiane dhe jeshile, të gjitha këto do të thotë që njerëzit të kenë një jetë më dinjitoze dhe një fëmijëri dhe rini më të lumtur të brezave. që do të rritet dhe do të drejtojë këtë vend drejt së ardhmes evropiane.
Sfidat: Sfidat janë të njohura tashmë. Shoqëria civile nuk është imune ndaj politizimit dhe depërtimit të strukturave të prapambetura, shkatërruese, nacionaliste, madje dhe kriminale në vend. Ne i shohim dhe i njohim. Ne kemi nevojë për më shumë ndershmëri, autokritikë dhe zë të lartë për t’u marrë me sfidat në këtë moment në kohë për Republikën e Maqedonisë Veriore. Një sfidë tjetër e madhe qëndron para nesh, përkatësisht lajme të rreme dhe gjuhë urrejtjeje, të cilat janë arma kryesore e qendrave të pushtetit që nuk duan të shohin të ardhmen e Maqedonisë në Evropë dhe në botën e zhvilluar demokratike.
PERSPEKTIVAT: Janë evropiane. Do gjë tjetër do të thotë errësirë, përçarje, dhunë dhe prishje. Tani i takon shoqërisë civile të sfidojë Maqedoninë të kthehet nga një e kaluar e errët e gënjeshtrave, ndarjeve dhe dhunës në një të tashme dhe të ardhme evropiane.
Jam i bindur që shoqëria civile dhe pjesa dërrmuese e qytetarëve dhe qytetarëve të Maqedonisë do të përballen me detyrat e vështira përpara nesh së bashku, me guxim, me ndershmëri dhe me dinjitet. Sepse, shoqëria civile – jemi të gjithë ne.
(Fjalimi i Xhabir Deralla, President i CIVILit, në Konferencën “Mes synimeve dhe realitetit”, e mbajtur më 29 nëntor 2019)
