Sot Evropa ka një problem. Ideja e madhe, vizionare e një Evrope të bashkuar ka një problem sot. Dhe problemi është vetë BE-ja. Brukseli na ka thënë se BE nuk ka arritur të gjejë një mënyrë për të siguruar integrimin e merituar të Ballkanit Perëndimor. Ky është problemi. Fakti që 26 shtete anëtare të BE nuk arrijnë të parandalojnë bllokimin e një shteti anëtar është një problem i Evropës i shkaktuar nga vetë BE, tha Kryeministri Zoran Zaev në një konferencë të përbashkët shtypi me homologun e tij shqiptar Edi Rama në Forumin e parë Ekonomik në Shkup.
“Por ne nuk jemi vetëm dhe nuk do të jemi vetëm ose të izoluar. Populli ynë, populli maqedonas dhe populli shqiptar kanë të njëjtën rrugë përpara. Ne kemi të njëjtin vizion, të njëjtat vlera, këto janë vlera evropiane, jo politikat e mureve dhe ndarjeve. Ne nuk ndalemi dhe e di që Serbia, Mali i Zi, Kosova, BiH janë me ne në këtë rrugë. Ne jemi Evropë nëse BE-ja arrin të heqë bllokadat apo jo. Popujt dhe qeveritë tona në Ballkan demonstrojnë sjellje evropiane. Ne po heqim me shpejtësi pengesat dhe kufijtë midis nesh, në mënyrë që qytetarët, shërbimet dhe mallrat të mund të lëvizin lirshëm. Ne kemi ide, sfida dhe kultura të përbashkëta me popujt tanë vëllezër nga rajoni. “Ne jemi këtu me Kryeministrin Rama për të njoftuar se do t’i sjellim kombet tona edhe më afër”, tha Zaev.
Ai u dërgoi një mesazh qytetarëve dhe politikanëve vendas dhe Evropianë se alarmi është i ndezur, thelbi dhe vlerat e BE janë në diskutim.
– Vlerat evropiane janë të përbashkëta për vendet e BE-së, por edhe për vendet kandidate që i pranojnë dhe zhvillojnë ato. Dhe sot këto vlera janë afirmuar nga Ballkani Perëndimor – gjithëpërfshirja, lëvizshmëria, toleranca, drejtësia, solidariteti. Të gjithë në BE që i kanë pranuar dhe promovuar këto vlera si një pjesë integrale e mënyrës evropiane të jetës duhet të dinë se askush dhe asnjë akt nuk duhet të vë në dyshim dinjitetin njerëzor, barazinë dhe solidaritetin, sundimin e ligjit, të drejtat e njeriut, tha Zaev.
Ai kujtoi se javën e kaluar ishte në Sofje me një delegacion qeveritar, siç deklaroi ai, me një zemër të hapur dhe një dorë ndihme për një zgjidhje dhe me gatishmëri për të hedhur një hap në një drejtim pozitiv me Republikën e Bullgarisë. Më herët, Kryeministri Rama ishte në Sofje.
– Por, megjithëse kemi bërë një hap të përbashkët pozitiv, për fat të keq, pavarësisht nga mesazhet e qarta dhe të qarta nga i gjithë bashkësia ndërkombëtare se tani, tani është koha për të gjetur forca për përparim, kolegët bullgarë nuk arritën të mbledhin forcën e mjaftueshme për të miratuar fillimin e negociatave në Maqedoninë Veriore dhe në Shqipëri me BE. Pavarësisht se sa të vetëdijshëm dhe të përmbajtur ishim në pritje, vendimi i BE për të mos caktuar konferencën e parë ndërqeveritare me Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë është ende një zhgënjim i madh. Por gjithashtu një dështim i madh i politikës së zgjerimit të BE dhe një mesazh i keq për të gjithë rajonin. “Vota e Bullgarisë për të mos miratuar kornizën negociatore, megjithë qëndrimin unanim të të gjitha 26 vendeve të tjera anëtare, nuk është në frymën e marrëdhënieve të fqinjësisë së mirë,” tha Zaev.
Ai përsëriti qëndrimin e tij se integrimi evropian nuk duhet të mbahet peng i çështjeve dypalëshe.
– Negociatat me BE nuk duhet të kthehen në negociata me Bullgarinë. Përparimi ynë në integrimin në BE duhet të varet kryesisht nga reformat e brendshme në lidhje me kapitujt, legjislacionin e BE dhe arritjen e standardeve evropiane. Kjo është arsyeja pse ne besojmë se çështjet bilaterale nuk duhet të përfshihen në negociata ose në kornizë. Isshtë një precedent i rrezikshëm dhe është një pozicion i ndarë nga të gjitha vendet e tjera anëtare të BE-së. Identiteti kombëtar maqedonas është thjesht e pamundur të jetë subjekt i negociatave. “Ne kemi treguar guxim dhe vullnet të sinqertë për të zgjidhur marrëdhëniet dypalëshe përmes respektit të ndërsjellë dhe mbrojtjes së dinjitetit kombëtar,” tha Zaev.
Ai vuri në dukje se Maqedonia e Veriut u bë anëtari i 30-të i plotë i NATO-s, u ul në tryezë me vendet më të fuqishme të udhëhequra nga Shtetet e Bashkuara dhe në Aleancë është një partner me Shqipërinë, por gjithashtu me Bullgarinë dhe Greqinë dhe vendet e tjera anëtare.
Por, tha Zaev, për Shkupin dhe Tiranën, Evropa mbetet qëllimi i vetëm alternativ dhe strategjik kombëtar për të cilin ata bëjnë përpjekje të sinqerta.
– Për ne, vlerat evropiane janë të shenjta pavarësisht se sa vetë BE nuk arrin t’i mbrojë ato. BE nuk ka asnjë ekskluzivitet mbi Evropën. Udhëheqësit evropianë duhet ta marrin seriozisht faktin se zhgënjimet e pafundme dhe të përsëritura në mënyrë të pashmangshme u hapin derën atyre dhe inkurajojnë euroskeptikët. Kjo është arsyeja pse BE duhet të gjejë një formulë për të mbajtur fjalën e saj dhe për të vazhduar zgjerimin e Ballkanit Perëndimor. Ne ende po i japim një shans procesit dhe mbetemi të përkushtuar në qëllimin tonë strategjik – anëtarësimin në BE dhe zbatimin e plotë të vlerave dhe standardeve evropiane në Republikën e Maqedonisë Veriore dhe Republikën e Shqipërisë. Kam edhe një mesazh tjetër. Ata që më njohin mirë e dinë që unë nuk dorëzohem, dhe ata që nuk më njohin duhet të dinë që unë nuk heq dorë. Unë do të shkoj në Sofje përsëri dhe përsëri dhe përsëri dhe do të kërkoj një zgjidhje. Dhe ne do të kemi sukses në atë qëllim. Maqedonia Veriore është Evropë. Shqipëria është Evropë. Ballkani është Evropë, tha Kryeministri Zoran Zaev në një konferencë të përbashkët shtypi me Kryeministrin shqiptar Edi Rama.
