Krerët e shteteve ose qeverive të vendeve anëtare të BE do të fillojnë sot Samitin dy-ditor në Bruksel, i fundit nën Presidencën Portugeze, në agjendën e të cilit janë çështje që lidhen me situatën me Covid-19, rimëkëmbja ekonomike, në periudhën pas korporatës, migrimi dhe marrëdhëniet e jashtme, kryesisht me Turqinë dhe Rusinë.
Takimi i nivelit të lartë fillon pasdite dhe udhëheqësit e BE kanë planifikuar të kenë një drekë pune me Sekretarin e Përgjithshëm të KB Antonio Guterres për të shkëmbyer pikëpamje mbi sfidat globale dhe çështjet gjeopolitike.
Rimëkëmbja nga pandemia Covid-19, si në BE dhe në të gjithë botën, do të jetë një çështje kryesore. Fushata e suksesshme e vaksinimit që po zhvillohet në të gjithë BE-në, së bashku me fillimin e certifikatës dixhitale, do të lehtësojë lëvizjen e lirë gjatë muajve të verës dhe më gjerë. Sidoqoftë, ne duhet të monitorojmë nga afër variantet dhe të parandalojmë përhapjen e tyre në një mënyrë të koordinuar, thuhet në ftesën për Samitin drejtuar liderëve të BE-së.
Në pjesën e strategjisë për rimëkëmbjen ekonomike të pasluftës, takimi do të diskutojë zbatimin e planit “Brezi i ardhshëm i BE”, si dhe planet kombëtare të rimëkëmbjes, tranzicionet e gjelbërta dhe dixhitale të Bashkimit, si dhe planet për rritjen e bllokut në dekadat e ardhshme.
Pjesëmarrësit e Samitit pritet të diskutojnë çështjet e migracionit dhe gjendjen e rrugëve të ndryshme që migrantët shkojnë në BE.
– Qëllimi ynë vazhdon të jetë parandalimi i humbjes së jetës dhe zvogëlimi i presionit në kufijtë e BE-së. Prandaj, ne do të përqendrohemi në dimensionin e jashtëm, në mënyrë që të forcojmë bashkëpunimin tonë me vendet e origjinës dhe tranzitit. “Ne kemi nevojë për të ndërmarrë një veprim që do të sjellë rezultate shpejt,” shtoi ftesa.
Për çështjet ndërkombëtare, udhëheqësit e BE do të diskutojnë marrëdhëniet e bllokut me Turqinë dhe Rusinë, situatën në Bjellorusi, si dhe zhvillimet në Libi, rajonin e Sahelit dhe Etiopinë.
Nesër, udhëheqësit e BE janë planifikuar të takohen me udhëheqësit e Bankës Qendrore Evropiane dhe Eurogrupit, për të diskutuar inkurajimin e një rimëkëmbjeje të fortë dhe të qëndrueshme ekonomike, tregjet e kapitalit dhe koordinimin e politikave të zonës Euro.
Çështja e zgjerimit të BE me Ballkanin Perëndimor nuk është në axhendën zyrtare të Samitit, pasi Bullgaria nuk u tërhoq nga pozicioni i saj mbi veton për mbajtjen e konferencës së parë ndërqeveritare me Maqedoninë e Veriut në një takim të Këshillit të Çështjeve të Përgjithshme (GAC) të martën. Pas vendimit të GAK, Sekretarja e Shtetit Portugez Ana Paula Zakaria, e cila kryesoi takimin, inkurajoi Slloveninë të vazhdojë të kërkojë një zgjidhje për negociatat me Maqedoninë e Veriut në bazë të këtij propozimi nga Portugalia.
“Presidenca Portugeze bëri të pamundurën për të gjetur një kompromis, një zgjidhje, ne donim të kishim jo dy por katër konferenca ndërqeveritare sot,” tha Zakaria të Martën, duke aluduar në dy konferenca ndërqeveritare të mbajtura të njëjtën ditë në Luksemburg me Serbi-Malin e Zi.
Në një konferencë shtypi pas takimit, Zakariash nuk iu përgjigj pyetjes nëse udhëheqësit e BE në samitin që fillon sot do të përpiqen të bindin Presidentin Bullgar Rumen Radev të heqë veton dhe nëse zgjerimi dhe Maqedonia e Veriut do të diskutohen fare.
Sidoqoftë, siç raportohet nga MIA nga Brukseli, megjithëse nuk është një çështje zyrtare në rendin e ditës, pritet që në periferi të Samitit, disa vende do të përpiqen të bindin Presidentin Bullgar Rumen Radev të ndryshojë pozicionin e Bullgarisë.
Të martën, Ministri i Jashtëm Bujar Osmani tha se mundësia e fillimit të bisedimeve të anëtarësimit në Samitin e BE ishte teorike, duke pasur parasysh se Bullgaria aktualisht ka kushte dhe kontekst politik kompleks, por theksoi se Presidenti Radev ka një mandat të plotë politik dhe mundësi për të tërhequr veton, dmth për të marrë një vendim për fillimin e negociatave në takimin e udhëheqjes.
– Nuk është çështje nëse jam optimist apo jo, por është çështje e përfundimit të Komisionit Evropian, të të gjitha 26 vendeve anëtare. Kjo është një çështje që BE-ja të vazhdojë me procesin, por duke qenë se është në interesin strategjik të Bullgarisë që ai ende do të reflektohet dhe do të jepet drita jeshile në 24 dhe 25 qershor, tha Osmani, duke shtuar se pikëpamjet e 26 anëtarë të tjerë, për pozicionin e pajustifikuar të Bullgarisë dhe besojnë se Maqedonia e Veriut ka përmbushur prej kohësh kushtet dhe është koha që BE të dërgojë një mesazh të qartë në rajon.