Bartësit e funksioneve krijojnë mundësi, trazojnë rrugën për vetë biznesmenët pa dallim nëse janë të rinj ose janë me përvojë që të mund të bëjnë hapa para. Besoj në një qasje, në të cilën askush nuk duhet ta kemi barrë që ai të zhvillohet, por thjeshtë duhet t’ia trazosh rrugën dhe secili që ka pak shpirt sipërmarrësi, ndërsa të rinjtë kanë shpirt sipërmarrësi, do ta gjejnë rrugën e tyre. Ndoshta ndonjëherë do të devijojnë nga rruga, por kjo është e natyrshme dhe këto janë sfidat të cilat ata i shohin dhe do t’i tejkalojnë, theksoi zëvendësi i kryetarit të Qeverisë përgjegjës për Çështje Ekonomike, Koordinim të Resorëve Ekonomikë dhe Investime, Fatmir Bytyqi në panel diskutimin e sotëm “Mekanizma për mbështetje të të rinjve që të kenë biznes të tyre dhe të krijojnë vende të qëndrueshme të punës”, në organizim të Fondacionit për Zhvillim të Arsimit dhe Kulturës Albiz.
“Tashmë nëntë muaj punojmë në disa sfera. Janë të rëndësishme dy sfera. Që nga ditët e para filluam të flasim për Strategji Kombëtare Zhvillimore, sepse sipas gjitha gjasave 15 vitet e fundit të karrierës sime isha një nga ata që thoshte se ku lëvizim pse një herë nuk mund të kemi pikë referimi si shtet ku dëshirojmë të shkojmë. Konsideroj se jashtë asaj që flitet, duhet të punohet në këtë. Mund të them se tashmë jemi në gjysmë të rrugës të Strategjisë Kombëtare Zhvillimore. Definuam metodologji, definuam proces gjithëpërfshirës të të gjithë faktorëve sepse besoj se krijimi i së ardhmes nuk duhet të jetë meritë e një ose dy personave ose e një garniture të caktuar, por e të gjithë faktorëve në shoqëri”, deklaroi zëvendëskryeministri.
Segmenti i dytë, sipas Bytyqit, është që Maqedonia e Veriut të njihet si start ap në Ballkan ose si vend i mundësive për të rinjtë.
“Konsideroj dhe besoj se zhvillimi i një vendi, zhvillimi i ekonomisë vjen pikërisht nga ekonomia, nga biznesi, nuk vjen nga politikanët. Bartësit e funksioneve krijojnë mundësi, trazojnë rrugën që vetë biznesmenët pa dallim se janë të rinj ose janë tashmë me përvojë të cilët mund të bëjnë hapa para”, tha Bytyqi.
Ai beson se idetë të cilat dalin nga diskutimet e tilla personalisht për të, por edhe për Qeverinë do të shërbejnë si nxitje për avancimin e politikave në drejtim të mbështetjes së të rinjve, por edhe krijimin e një ekosistemi më të mirë start ap në shtet.
Vlora Ademi, sipërmarrëse dhe themeluese e kompanisë TI “Digicube” potencoi se nëse vendi ynë nuk ecën para më shpejt në drejtim të lirimit nga tatimi, nga mekanizmat e atraksionit të investitorëve, e pastaj vendet tjera, siç tha, më shpejt dhe në mënyrë më progresive do të punojnë dhe konsideron se për ndonjë vit nuk do të ketë kuadër për sektorin TI.
“Ajo që më shqetëson më së shumti është e ardhmja e kompanive TI të cilat janë tashmë në vend, ndërsa veçanërisht edhe kapitali njerëzor, të rinjtë. Nëse tashmë ne punojmë në këtë drejtim, në lirimin tatimor, në mekanizma të atraksionit të investitorëve, mendoj se vendet e tjera më shpejt dhe në mënyrë më progresive do të punojnë dhe do të jemi në situatë që të mos ketë kuadër për ne. Kjo është për keqardhje. Lexova një hulumtim të MASIT ku thuhet se në pesë vitet e ardhshme do të rritet kërkesa, ndërsa ne nuk do të kemi kapital njerëzor në sektorin TI. Duhet të ecim me hapa më të shpejtë në këtë drejtim”, tha Ademi.
Ajo theksoi se popullsia e re shumë mirë përshtatet me nevojat e investitorëve, megjithatë kur do t’i thoni investitorit se kontributet e pagës janë 35 përqind nga bruto ose 50 përqind të netos, kjo nënkupton se nëse ai paguan për një develloper pse për një programues 1,000 euro, do të duhet të paguajë shtesë 1,500 euro për kontribute.
Kosta Petrov, drejtor i Fondit për Inovacione dhe Zhvillim Teknologjik (FIZHT) tha se qëllimi i tyre është që bashkërisht ta transformojnë ekosistemin start ap në Maqedoninë e Veriut, që të krijohen mundësi ligjore dhe financiare për zhvillim më të shpejt të startap-eve.
“Besojmë se e ardhmja i takon startap-eve dhe vizioni ynë është Republika e Maqedonisë së Veriut të jetë start ap rajonal”, tha Petrov.
