Nevojiten dinamikë më e shpejtë në sjelljen e zgjidhjeve ligjore për të mundësohet zbatimi i disa masave nga mbështetja për ekonominë, kështu mendon zëvendëskryeministri për çështje ekonomike Fatmir Bytyqi.
Sipas Bytyqit, parashikimet dhe aktivitetet e deritanishme të Qeverisë në lidhje me krizën e KOVID-19 japin rezultate dhe ky vit 2021, do të jetë një vit i rimëkëmbjes ekonomike.
“Megjithatë, kjo krizë nuk është plotësisht e parashikueshme dhe në rast se ka nevojë për masa shtesë, një shoqëri e gjerë do të duhet të arrihet në shoqëri në mënyrë që të sigurohen fonde të mjaftueshme për të krijuar dhe zbatuar ato masa shtesë që do t’i referoheshin mbështetjes për pagesa e pagave për punonjësit”, tha Bytyqi në paraqitjen e mbrëmshme në emisionin “Top Tema”.
Nëse ka nevojë për mjete shtesë financiare për masën e mbështetjes financiare për paga dhe një numër masash të tjera, shtoi Bytyqi, duhet të arrihet një konsensus.
“Unë kam thënë që ky nuk është problem dhe nuk duhet të jetë problem për ekonominë, qeverinë apo qytetarët. Për sa kohë që thuhet në mënyrë transparente se ato fonde shpenzohen për të ndihmuar ekonominë, për të ndihmuar qytetarët, për të kursyer punë, dhe për sa kohë që këto janë parimet themelore të mënyrës se si ne i shpenzojmë fondet, unë mendoj se do të arrijmë një konsensus. Tani për tani, pritja ime është që të mos ketë nevojë për një masë të tillë në të ardhmen. Dhe tani, kjo masë është vetëm një pjesë e vëllimit të përgjithshëm të masës, një total prej 160 milionë euro janë në dispozicion me paketën e pestë, kjo masë mbart 20 për qind të paketës totale dhe për këtë arsye nuk do të dëshironim të minimizonim të tjerët. Unë e di se edhe këtu ne aplikojmë sistemin “pareto”, dhe kjo është 20 përqind e masave kursen 80 përqind të vendeve të punës dhe ne shkojmë në atë, se është e nevojshme. Por le të mos injorojmë 28 masat e tjera që janë përpiluar së bashku me odat e tregtisë dhe sindikatat”, theksoi zëvendëskryeministri.
Ai u përqendrua në masën e dytë të pakos së pestë – kreditë pa interes nga Banka zhvillimore, të cilat, siç përkujtoi, jnaë të orientuara ndaj sektorëve: turizmi, mikpritja, transporti, industria për organizimin e ngjarjeve.
Përmes kësaj mase, kompanitë nga këta sektorë mund të marrin fonde më të mëdha nga 3.000 deri në 30.000 euro, të cilat mund të përdoren si pasuri likuide, por edhe për të siguruar paga për punonjësit. Kompanitë do të marrin një periudhë mospagimi 12-mujore, e cila është një periudhë e gjatë në të cilën ata do të kenë fonde. Nëse brenda një viti, kompanitë tregojnë një rezultat financiar pozitiv dhe kanë rritur numrin e të punësuarve me 5 përqind, 50 për qind e kredisë do të jetë e pakthyeshme, pra një grant. Si ilustrim, nëse një kompani merr një hua prej 30 mijë eurove, tregon rezultate pozitive dhe nëse ka pasur 5 të punësuar, dhe tani punëson edhe 1 tjetër, kjo është më shumë se 5 për qind, ajo mund të presë 50 për qind të huasë ose 15 mijë euro të jetë një grant. Kjo është një ndihmë e rëndësishme e drejtpërdrejtë për sektorët më të prekur, theksoi zëvendëskryeministri.
Të gjitha ekonomitë, duke e përfshirë edhe ekonominë tonë, shtoi ai, po përpiqen t’i përshtaten situatës së re. Sidoqoftë, vendi është në rrugën e duhur dhe kjo tregohet nga disa indikatorë.
“Rënia e aktivitetit ekonomik në muajt e parë të pandemisë është dukshëm më e madhe krahasuar me muajt e fundit. Prodhimi industrial ka tendencë të rritet, si dhe tregtia e jashtme ka tendencë të rritet. Të ardhurat e buxhetit janë gjithashtu në rritje, duke pasur parasysh periudhën pas prillit, kur pandemia arriti kulmin. Ne ndjekim shifrat që lidhen me të ardhurat nga TVSH-ja dhe taksat e tjera në baza ditore, nuk themi që këto shifra janë më të mira se 2019, por tendenca është pozitive dhe për këtë arsye themi që ekonomia po rimëkëmbet. Të gjitha masat që kemi krijuar në paketën e pestë janë në frymën e rimëkëmbjes dhe zhvillimit ekonomik”, theksoi Bytyqi.
Lidhur me nevojën për sjellje më të shpejtë të ligjeve në mënyrë që të zbatohen masat, zëvendëskyeministri theksoi se Komisioni për financim dhe buxhet nuk është thirrur për 2 muaj e gjysmë.
“Ne në këtë moment kemi një pjesë të masave nga katër paketat që janë zbatuar, dhe së bashku me këtë paketë prej 160 milionë euro kemi ardhur në 1.150 miliardë euro të cilat përfshijnë masa që nuk do të zbatohen vetëm deri në dhjetor 2020, por disa do të do të zbatohet deri në dhjetor 2021, dhe më tej me supozimin se zgjidhjet ligjore nuk do të bllokohen pas 3 muajsh në procedurat parlamentare. Ne kemi një Komision 2.5-mujor të paftuar për Financa dhe Buxhet, i cili duhet të shikojë zgjidhjet ligjore. Ne kemi dorëzuar 3 ligje, Ligji për Garancinë e Shtetit, i cili duhet të na sigurojë, dhe fondet tashmë janë alokuar, janë në Bankën e Zhvillimit, të paktën 18 milionë euro si një instrument për garancinë e shtetit që duhet të sjellë 120 milionë euro në ekonomia në emër të likuiditetit dhe mbështetjes së investimeve. Nuk është e mundur në këtë moment, sepse zgjidhja ligjore nuk është bërë”, theksoi zëvendëskryeministri.
